شرکت های گردشگری باید مسیرها و مقاصد جدیدی را در ایران معرفی کنند

"عبدالله عباس زاده"

به اعتقاد مسوول اجرایی غرفه ایران در نمایشگاه بین المللی گردشگری فیتور اسپانیا، نداشتن شعار گردشگری و نیز عدم استفاده از دانش و تکنولوژی در این صنعت، ضعف اساسی حضور ایران در نمایشگاه های بین المللی گردشگری است.

عبدالله عباس زاده داشتن یک برنامه کلان پنج ساله برای حضور ایران در نمایشگاه های بین المللی با پیش بینی اهداف مشخص را از راهکارهای بهبود غرفه ایران در دوره های آینده نمایشگاه برشمرد و تاکید کرد: «حضور مقامی که بتواند خبرنگاران را در قالب تورهای معرفی ایران جذب کند، بسیار موثر خواهد بود.»

او راهکار دیگر را بهبود استفاده علمی از نمایشگاه ها دانست و تصریح کرد: «متاسفانه از تکنولوژی این نمایشگاه ها استفاده علمی نمی شود. این در حالی است که ما باید در شبکه های مجازی نمایشگاه ها مانند وب سایت و همچنین در نشست های تخصصی شرکت کنیم.» این کارشناس همچنین اظهار کرد: «شرکت های گردشگری باید مسیرها و مقاصد جدیدی را در ایران معرفی کنند.»

2 ضعف اساسی ایران در نمایشگاه های گردشگری

قدرت طبیعت را نمی توان نادیده انگاشت و بارزترین مصداق این ادعا نیز، ساحل رنگی و بسیار زیبای خلیج اوسوری در کشور روسیه است که امواج اقیانوس آرام، زمین مخصوص نگهداری از زباله های شیشه های شکسته و بطری های رنگی نوشیدنی ها را به ساحلی رنگی و چشم نواز تبدیل کرده اند و یک منطقه گردشگری جدید ساخته اند.

خلیج اوسوری در گذشته به عنوان زباله دان بطری های شیشه ای و دورریزهای ظروف چینی و پورسلین به شمار می رفت و به همین خاطر محل پرخطری برای انسان ها بود. اما امواج اقیانوس آرام تمامی این زباله ها را سائیده و به واسطه جریان دائمی آب بر رویشان در طی چندین سال، آن ها را به شبه سنگ های رنگی و منحصر به فرد تبدیل کرده اند.

این مکان اکنون  به یک جاذبه گردشگری تبدیل شده و مردم برای بازدید از این منظره غیرمعمول به این منطقه از روسیه سفر می کنند.

در حال حاضر، شیشه های رنگی و براق، آب های تمیز و چشم انداز باشکوه و پرزرق و برق این منطقه برای مردم از هر سنی جالب توجه است و آن ها را به سمت خلیج اوسوری جذب می کند.

 منبع: روزیاتو

شهر زاهدان، برخوردار از جغرافیایی مناسب، آب‌وهوایی گرم و خشک بوده و پیرامون آن را کوه‌های متعددی احاطه کرده است. این شهر نیز همانند بسیاری از شهرهای ایران جاذبه‌های گردشگری تاریخی و طبیعی متعددی دارد که می‌تواند گزینه‌ی مناسبی برای سفر و بازدید گردشگران باشد.

۱. خانه ایوبی

خانه‌ی ایوبی، از جاذبه‌های گردشگری تاریخی در زاهدان است که در اوایل قرن ۱۴ هجری و در سال ۱۳۱۱ به همت استاد محمدعلی محمودی ساخته شد. این عمارت امروزه به کارگاه هنرهای سنتی زاهدان تغییر کاربری داده و گردشگران پس از حضور در این شهر، از این مکان بازدید می‌کنند.

۲. کاروانسرای نصرت آباد

در حد فاصل جاده‌ی شهرستان زاهدان به شهرستان بم، بقایای کاروانسرایی قدیمی مشاهده می‌شود که به کاروانسرای نصرت‌آباد شهرت یافته است. به نظر می‌رسد که معماری صورت گرفته در این مکان متعلق به دوران صوفیه است.

۳. مسجد زرنج زاهدان

مسجد زرنج، مسجدی است بازمانده از قرن اول هجری قمری که ظاهرا توسط عبدالرحمن بن سمره از حاکمان وقت عرب، رو‌به‌روی زندان زرنج احداث شده است. این مسجد دارای دو مناره، یکی کهن و دیگری پوشیده از مس است که توسط یعقوب لیث ساخته شده و امروزه یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری زاهدان محسوب می‌شود.

۴. مسجد شاه علی  (مسجد آل علی)

در اواسط قرن نهم هجری قمری، ملک شمس‌الدین علی از امرای وقت، دستور احداث مسجدی در زاهدان امروزی را صادر کرد که اکنون به نام مسجد شاه علی یا مسجد آل علی شهرت یافته است. جالب است بدانید دو لوح حکاکی شده وجود دارد که قدمت آن نیز به قرن نهم هجری بازمی‌گردد که روی یکی از این لوح‌ها نام بانی سازنده‌ی مسجد، شاه علی حک شده و لوح دیگر نیز یادبودی برای فوت امیرغیاث‌الدین محمد کیانی، از خاندان ملوک سیستان است.

۵. روستا و غار لادیز

در ۱۰۰ کیلومتری شهرستان زاهدان، روستایی زیبا با چشم‌اندازی شگفت‌انگیز وجود دارد که از آن به نام روستای لادیز یاد می‌شود. از ویژگی‌های جالب این روستا وجود غاری طبیعی به همین نام است که در دل کوه قرار گرفته است. در این غار می‌توان در کل ایام سال، قطرات آب را بر سقف و نیز جریان دائمی آب را بر کف آن مشاهده کرد که منظره‌ای طبیعی و تحسین‌برانگیز را بوجود آورده است.

۶. تالاب هامون زاهدان

در مرز استان سیستان و بلوچستان و کشور افغانستان، تالابی فصلی وجود دارد که به تالاب هامون پوزک شهرت یافته است. این پدیده‌ی طبیعی از مساحتی حدود ۱۶۰۰ کیلومتر مربع برخوردار بوده که تنها ۳۵۰ کیلومتر آن در خاک ایران است. تالاب بزرگ هامون در دوران تر سالی با اتصال سه تالاب هامون پوزک، هامون صابری و هامون کوه خواجه، بوجود می‌آید. این پدیده‌ی طبیعی یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری زاهدان است.

۷. روستای تمین زاهدان

روستای تمین یکی از روستاهای زیبا، برخوردار از بافتی تاریخی، طبیعتی بکر و منحصربه‌فرد و آب‌وهوایی مطبوع و دلپسند است که به یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری شهر زاهدان تبدیل شده است. این منطقه از کشور، به دلیل معماری صخره‌ای در بین گردشگران شهرت یافته که در کمتر روستایی از ایران می‌توان شاهد نمونه‌هایی از آن بود.

۸. موزه‌ی منطقه‌ای جنوب شرق ایران

یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های کشور در جنوب شرق ایران و در شهر زاهدان است که به موزه‌ی منطقه‌ای جنوب شرق ایران شهرت یافته است. این موزه تاریخی، فرهنگی و هنری است که می‌توان آثار باستانی استان سیستان و بلوچستان، خوراک‌های سنتی این منطقه از کشور انواع جانواران استان و لباس‌های محلی آن را مشاهده کرد. بازدید از این مکان برای گردشگران جالب و هیجان‌انگیز خواهد بود.

۹. موزه پست و ارتباطات زاهدان

در اوایل قرن ۱۴ هجری و در سال ۱۳۱۱، در شهر زاهدان عمارتی با استفاده از مصالحی همچون خشت خام و آجر ساخته شده است که طراحان و سازندگان آن، سبک معماری بومی کویری را مورد استفاده قرار داده‌اند. جالب است بدانید که این بنا در بدو فعالیت خود، به عنوان اداره پست و تلگراف سیستان و بلوچستان استفاده می‌شد. امروزه این ساختمان مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته و اکنون به عنوان موزه پست و ارتباطات شناخته می‌شود.

۱۰. چشمه‌ آب معدنی

زیبایی‌های طبیعت و جاذبه‌های منحصربه‌فرد آن‌ها، یکی از مهم‌ترین دلایل بازدید و سفر به مناطقی است که از این نعمت برخوردار است. در برخی از روستاهای کشور از جمله روستای تمین شهرستان زاهدان، چشمه‌ی آب معدنی وجود دارد که تنها تامین‌کننده‌ی آب اهالی روستا است. همچنین حضور املاح معدنی، درجه‌ی حرارت و منبع آن که از دل صخره‌ای بزرگ و زیبا بیرون می‌تراود، از ویژگی‌های این پدیده‌ی طبیعی است. دمای چشمه در روزهای سرد سال گرم و در روزهای گرم سال خنک است و محلی دوست‌داشتنی برای گردشگران محسوب می‌شود.

۱۱. آرامگاه هفتاد ملا

در ۲۰ کیلومتری روستای تمین از روستاهای شهرستان زاهدان، آرامگاهی با مساحت تقریبی ۵۰ متر مربع قرار دارد که به آرامستان هفتاد ملا شهرت یافته است. این قبرستان، در مجموعه‌ای از گورهای پنج طبقه و به صورت پلکانی ساخته شده و در تو رفتگی واقع بر دامنه‌ی ارتفاعاتی که بر روستا اشراف دارد، مشاهده می‌شود. باستان‌شناسان معتقدند که قدمت این آرامگاه به دوران اسلامی میانه بازمی‌گردد.

۱۲. قلعه لادیز

در ۱۷ کیلومتری جنوب غرب میرجاوه و در حد فاصل این منطقه از کشور به روستای تمین، قلعه‌ای جالب و قدیمی وجود دارد که از آن به نام قلعه لادیز یاد می‌شود. در این اثر از سنگ‌های عظیم برای پی‌بندی بنا استفاده شده و روی آن‌ها نیز دیوارهایی با مصالح خشت، احداث شده است. این بخش از زاهدان، یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری است که می‌تواند مورد توجه گردشگران قرار گیرد.

صدور روادید و رفت و آمد اتباع خارجی در حوزه ی مسؤولیتی وزارت امور خارجه کشورمان است.

"مرتضی رحمانی موحد"

معاون گردشگری کشور درباره مواضع رسمی در برابر سفر گردشگران آمریکایی به ایران با توجه به شرایط اخیر، اظهار کرد: این موضوع در حوزه وزارت خارجه است که براساس بیانیه های صادر شده، مواضع آن کاملا روشن است.

مرتضی رحمانی موحد در حاشیه ی نشست خبری که شنبه ۱۶ بهمن ماه با حضور جمعی از رسانه ها در محل این معاونت برگزار شد، درباره وضعیت سفر گردشگران آمریکایی به ایران با توجه به ابراز نگرانی آن ها تحت تأثیر سیاست های اخیر دولت آمریکا و اعلام وزارت خارجه ایران برای مقابله به مثل، گفت: صدور روادید و رفت و آمد اتباع خارجی در حوزه ی مسؤولیتی وزارت امور خارجه کشورمان است که تاکنون درباره ی سیاست های آمریکا دو بیانیه صادر کرده که مواضع آن نیز کاملا روشن بوده است، همان طور که نسبت به سفر تیم ملی کشتی آمریکا برای حضور در جام جهانی در کرمانشاه اعمال شد.

سازمان میراث فرهنگی و گردشگری همکاری خوبی با وزارت خارجه دارد و همواره با در نظر گرفتن ملاحظات و امنیت کشور درباره ی روند ورود گردشگران با یکدیگر گفت وگو داشته اند، بویژه آن که بخش عمده ای از رفت وآمدهای کشور را گردشگران تشکیل می دهند. بنابراین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری همواره برای مشارکت در مکانیزم های تعریف شده، اعلام آمادگی کرده است.

بنابر مصوبه سال ۱۳۹۲ دولت کمیته ای برای روادید گردشگران به ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تشکیل شد که باید از این ساختارهای قانونی برای گرفتن بهترین تصمیم ها استفاده کرد.

ما نگرانی ها و دغدغه های موجود درباره سفر گردشگران آمریکایی را با وزارت خارجه در میان گذاشته ایم و برخی از موارد را در مدار خود فارغ از بحث های رسانه ای پیگیری کرده ایم.

موضع ایران، برابر گردشگران آمریکایی روشن است

قبلاً در سلسله گفتارهای معرفی بازارهای قدیمی ایران به این موضوع اشاره کردیم که در فرهنگ ایرانیان، تا پیش از دوره معاصر که خانه ها از سیستم سرمایش و گرمایش مجهز برخوردار شدند، حمام عمومی رواج داشت.

البته حمام، تنها محلی برای استحمام نبود، بلکه محفلی مهم برای ارتباط و تعاملات مردم با یکدیگر و رایزنی درباره مسائل گوناگون بود که شاید قرار گیری حمام های سنتی در کنار بازارها و مساجد بزرگ شهر نیز در ایجاد چنین بستر تعاملی نقش بسزایی داشت. حمام های ایران، به خصوص در تاریخ سیاسی معاصر ایران، جایگاه مهمی در تعاملات اجتماعی و فرهنگی و سیاسی کشور ایفا کرده اند.

حمام فین کاشان، جایی بود که قتل گاه امیرکبیر، صدر اعظم فهیم ناصرالدین شاه قاجار نام گرفت و حمام تاریخی نواب تهران، به واسطه لوکیشن فیلم ماندگار قیصر کیمیایی، یکی از مقصدهای گردشگری جنوب پایتخت شد. در کرمان، تبریز، قزوین، اصفهان و بسیاری از نقاط این مرز و بوم، حمام ها، یکی از رکن های توسعه شهری و بستری برای گسترش روابط اجتماعی مردم با یکدیگر بوده اند و به همین خاطر، بررسی حمام های ایرانی از جنبه جامعه شناسی و معماری و تاریخ، اهمیت بسیار دارد.

گزارش امروز گردشگری روزیاتو، شما را به دیدن شماری از حمام های معروف ایران می برد که البته در آینده، به صورت گفتارهای مستقلی به معرفی حمام های تاریخی استان های کشور خواهیم پرداخت.

با حمام گردی امروز ما همراه باشید.

داستان حمام: داستان اشک ها و لبخندها

داستان حمام های سنتی قرن پیش، داستان اشک ها و لبخندها است. روایتی از تلخی و شیرینی زندگی مردمان در اعصار گوناگون که محفل گرمی چون حمام را به مکانی برای تبادل اطلاعات و ارتباطات با یکدیگر در موضوعات مختلف سیاسی، فرهنگی، هنری و اجتماعی تبدیل می کردند و چیزها یاد می گرفتند و یاد می دادند.

حتماً شما هم از مادر بزرگ ها و پدر بزرگ ها شنیده اید که روایت های حمامی، چه زیبا و چه داستان های جالبی را به دنبال داشته است. بخشی از خاطرات نسل نیم قرن پیش، مربوط به زمان هایی است که در حمام های عمومی، با افراد کوچه و بازار و محل، مشغول به صحبت و تبادل اطلاعات می شدند.

جایی که مردم، دختران را برای پسران خویش خواستگاری می کردند و زنان، حمام عروسی و زایمان را برای زوج های جوان برپا کرده و مراسم بزم و شادی به راه می انداختند و خستگی روزانه را با مشت و مال دلاک باشی های تنومند، از جان بیرون می کردند.

آنچه در حمام های سنتی امروزی مشاهده می کنیم

حمام، فقط محفلی برای استحمام و البته تعاملات فرهنگی و اجتماعی نبود. حتی دلاک باشی های حرفه ای، مردان را حجامت می کردند و بعضاً، دلاک های زن، با زالوهای خون خوار، زالو درمانی را برای کسانی که با مشکلات عضلانی به ویژه مفصل درد دست و پنجه نرم می کردند، انجام می دادند. تشت های پر خون که دردی از مردم آن روزگار دوا می کرد،  بخشی از خاطرات پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها از حمام های عمومی آن دوران است.

حمام های سنتی، به ویژه آنها که توسط معمارهای خلاق و خوش سلیقه و زبده طراحی و ساخته می شد، کاشی کاری و نقاشی و آهک بری ها استادانه داشت که در واقع نمایشگاهی از هنرهای گوناگون را در معرض دید مشتریان حمام قرار می داد. حمام های ایران، همه سقف بلند و نورگیرهای کوچک دارند و این موضوع را در معماری حمام های سنتی ایران در سراسر کشور می شود مشاهده کرد.

تقریباً از اواخر دوره قاجاریه بود که حمام خانگی، به خانه اعیان راه یافت و از دوره پهلوی اول، تقریباً مردم عادی نیز صاحب حمام شدند. در روزهای پایان عصر قجر، گفته شده که تهران دارای ۱۸۲ حمام بود که از این تعداد،‌اکنون ۲۰ مورد باقی مانده است.

بخش های اصلی حمام های سنتی

قبل از حمام گردی امروز، بد نیست درباره ساختار اصلی حمام های قدیم بدانیم. چهار قسمت اصلی در حمام ها وجود داشت. وقتی از درب حمام های سنتی  کسی وارد می شد، از دالانی نسبتاً دراز و پیچ در پیچ گذر می‌کرد تا به بینه برسد.

بینه، جای لختی نشستن بود تا کم کم به هوای گرم و مرطوب عادت کنند و به قول قدما نچایند! آرام که می‌گرفتند، لباس‌ها را درمی‌آوردند و راهی گرمخانه می‌شدند.

میان بینه و گرمخانه، فضای دیگری بود به نام «میان در». در آن جا، یکی دو سکو برای انداختن لنگ قرار داشت و خلوتی برای ستردن موهای زاید. راهروی بلندی هم از میان در منشعب و به آبریزگاه (دستشویی) ختم می‌شد.

فضای بعدی، گرمخانه بود؛ جای سر و تن شستن. خزانه یا خزینه که به عبارتی آب انبار حمام بود، در گرمخانه قرار داشت. حمام‌ها دو خزانه آب گرم و آب سرد داشتند و در حمام‌های بزرگ‌تر، یک خزانه آب ولرم هم به این دو افزوده می‌شد. گاه نیز حمام دارای چال حوض (استخر) بود تا وسیله شنا و آب تنی مردم برقرار باشد

تصویری از گزارش آسوشییتدپرس از حمام های سنتی ایران

به کانون آتش حمام «تون» می‌گفتند. در اینجا آب را در دیگ بزرگی به نام دیگ هفت جوش که ترکیبی از روی، مس، قلع و سرب و چند چیز دیگر بود، می‌ریختند و زیرش آتش می‌افروختند. این دیگ در برابر حرارت زیاد، مقاوم بود. همچنین گرما را در خود نگاه می‌داشت و دیر به سردی می‌گرایید.

آتش زیر سنگ هفت جوش، دود و دم زیادی را به وجود می‌آورد که از آن برای گرم کردن هوای حمام بهره می‌بردند. دود و آتش را به تونل‌هایی که زیر کف حمام ساخته بودند و «گربه رو» می‌خواندند، هدایت می‌کردند و بدین وسیله سنگ کف حمام و در نتیجه هوای حمام گرم می‌شد. در ساختمان‌های امروزی، این کار را شوفاژ انجام می‌دهد.

با این مقدمه ، شش حمام تاریخی ایران را بررسی میکنیم.

حمام نواب تهران: تاریخی به روایت قیصر

نخستین حمامی که معرفی می کنیم، حمام نواب تهران در جنوب پایتخت است که به واسطه آن که در سال ۱۳۴۸، لوکیشن فیلم ماندگار قیصر، اثر مسعود کیمیایی بود، شهرت فراوانی پیدا کرد. در این فیلم، قیصر که نقش آن را بهروز وثوقی بازی می کرد، کریم آبمنگل را به قتل می رساند.

حمام نواب تهران- لوکیشن فیلم قیصر

بعضاً این حمام به حمام قیصر نیز شناخته می شود. حمام های تهران همان طور که در بالا گفتیم، بسیار به دلیل کم توجهی، تخریب شد. اما در این میان، بخت یار حمام نواب بود.

نه تنها از ویرانی نجات یافت، بلکه به طور اساسی با بودجه ۱۲ میلیارد ریالی شهرداری تهران مورد مرمت قرار گرفت. حمام نواب در محله عودلاجان نزدیک به بازارچه امام‌زاده یحیی است.

آن زمان نام حمام نواب بر سر زبان‌ها افتاد و هرچقدر که گذشت و فیلم قیصر نوستالژیک‌تر شد، عده بیشتری به دیدار این حمام راغب شدند. نقشه‌ای از تهران مربوط به سال ۱۲۷۵ قمری در دست است که در آن حمام قیصر جانمایی شده و این یعنی این که حمام نام‌برده حداقل ۱۶۰ سال قدمت دارد.

حمامی که خانه صنایع دستی تهران شده است

این حمام تا چند سال پیش هم دایر بود تا این که به دلیل کمبود مشتری تعطیل شد. سپس شهرداری آن را از مالکانش خرید و مرمت کرد. البته در حین این مرمت بخشی از متعلقات حمام مثل کمدهای سربینه و دوش‌های قدیمی از میان رفت و حال و هوای دهه ۴۰ و ۵۰ حمام مخدوش شد.

تصویری قدیمی از حمام نواب تهران

حمام نواب اکنون تبدیل به نمایشگاه صنایع دستی شده است؛ در حالی که نه فضای حمام سنخیتی با صنایع دستی دارد و نه کسی برای خرید صنایع دستی به چنین جایی در قلب کوچه پس کوچه‌های مرکز تهران می‌رود.

برنامه های فرهنگی و هنری متنوعی در این حمام تاریخی قجری برگزار می شود

به هرحال دیدن این حمام طالبان زیادی دارد که شما نیز می‌توانید یکی از آنها باشید.

نشانی: تهران، خیابان ۱۵ خرداد، کوچه امام‌زاده یحیی، بعد از بازارچه – ساعت بازدید: از حدود ساعت ۹

حمام علیقلی آقا: شاهکار عصر صفوی

دومین حمام تاریخی که معرفی می کنیم، حمامی به نام علیقلی آقا است که یکی از مقصدهای گردشگری در نصف جهان (اصفهان) به شمار می رود. نامی برگرفته از خواجگان درباره شاه سلیمان، زعیم عصر صفوی که مجموعه شهری بزرگ شامل مسجد و بازار و حمام بنا کرد.

حمام علیقی آقا اصفهان که امروزه موزه مردم شناسی است

وی این حمام را در سال ۱۱۲۵ هجری قمری ساخت و حدود ۳ قرن مورد استفاده قرار می گرفت. سوخت گازوییلی آن سبب شد تا یک صد سال پیش، تعطیل شود و با اهتمام شهرداری اصفهان، مورد مرمت اساسی قرار گرفت و تبدیل به موزه مردم شناسی گردید. این حمام ۱۲۰۰ متر مساحت دارد و یکی از دیدنی ترین حمام های سنتی کشور است.

حمام علیقلی آقا اصفهان و مجسمه های مومی آن

این حمام زیبا، دارای دو بخش مردانه و زنانه است و مثل دیگر آثار دوره صفویه از نقوش جذاب زیادی برخوردار است و در جای جای آن کاشی‌کاری‌ها، آهک‌بری‌ها و نقاشی‌های دیواری چشم نوازی دیده می‌شود.

حمام علیقلی آقا کامل‌ترین شکل یک حمام تاریخی را به نمایش می‌گذارد و فضاهای مختلف آن به خوبی حفظ شده است. بینه، گرمخانه و چال حوض این حمام، زیباترین بخش‌های آن هستند.

تصاویری از معماری زیبای حمام علیقلی آقا اصفهان

البته باید توجه داشت که علیقلی آقا، برادری داشت به نام خسرو آقا که او نیز در نزدیکی میدان نقش جهان، حمام زیبا و بسیار نفیسی را بنا نهاد، اما این حمام را که در فهرست آثار ملی ثبت شده بود، در سال ۱۳۷۳ شبانه تخریب کردند تا به جای آن خیابان بکشند!

لنگ و سفید آب و صابون های سنتی در حمام عیلقی آقا اصفهان

اگر نوروز ۹۶ به دیار نصف جهان رفتید، پس از دیدار با مقصدهای مهم گردشگری اصفهان، گشتی هم به حمام ۳۰۰ ساله علیقلی آقا بزنید و بخشی از تاریخ معاصر را در آنجا مشاهده کنید.

نشانی: اصفهان، میدان شهدا، خیابان جامی، گذر علیقلی آقا

حمام گنجعلی خان : مظهر تبعیض طبقاتی در ایران

از تهران و اصفهان به سمت کرمان، دیار کریمان می رویم. جایی که با جیرفت شگفت انگیزش، کالیفرنیا ایران و یکی از مهدهای تمدن ایران زمین به شمار می رود. در آن دیار، حمامی تاریخی وجود دارد به نام گنجعلی خان که بیش از ۴ قرن قدمت دارد.

حمام گنجعلی‌خان را شاید بتوان معروف‌ترین حمام ایران و نگین حمام های کشور دانست؛ زیرا نخستین حمام تاریخی بود که به موزه مردم‌شناسی تبدیل شد. این حمام در مجموعه گنجعلی‌خان کرمان قرار دارد که خود یک مجموعه بزرگ شهری شامل میدان، مسجد، بازار، کاروانسرا، آب انبار، حمام و ضرابخانه است.

کاشی کاری های زیبا در نگین حمام های تاریخی ایران

این مجموعه در دوره سلطنت شاه عباس صفوی توسط گنجعلی‌خان، حاکم آبادگر و خوشنام کرمان ساخته شد.حمام گنجعلی‌خان در بخش جنوبی میدان قرار گرفته و سر در آن با نقاشی‌هایی از خسرو و شیرین یا صحنه شکار شاهان تزیین شده است.

تصویری از نقاشی های خسرو شیرین در سر در حمام گنجعلی خان کرمان

اینها را هنرمندان عصر قاجار روی تزیینات به مراتب نفیس‌تری از دوران صفوی کشیده‌اند. بر سر در حمام این عبارت را نوشته‌اند که «کسی نداده نشان در جهان چنین حمام» که به حروف ابجد می‌شود: ۱۰۲۰، یعنی سال اتمام ساخت این حمام به تاریخ هجری قمری. داخل حمام آنچه بیش از همه به چشم می‌آید، تفکیک کامل مشتریان حمام از نظر طبقاتی است که آنان را در گروه‌هایی چون روحانیان، پیشه‌وران، ملاکان و غیره جای می‌داد.

تصویری از نحوه تفکیک مشتریان از نظر طبقانی- محل قرار گیری پیشه وران

اما آن جا که مشتریان لباس‌ها را از تن به در می‌آوردند و وارد گرمخانه یا خزینه می‌شدند، این تفکیک طبقاتی کمرنگ تر می‌شد. حمام گنجعلی‌خان سال‌هاست که به موزه مردم شناسی بدل شده و مجسمه‌های مومی آن که مردم را در حال استحمام و مشت و مال یا پوشیدن لباس نشان می‌دهد، شهرت زیادی دارد.

معماری حمام زیبای گنجعلی خان، یادآور معماری جذاب بازار وکیل است

فضای حمام بسیار بزرگ است و نشان می‌دهد که در گذشته جمعیت زیادی از آن استفاده می‌کرده‌اند.

نشانی: کرمان، میدان گنجعلی‌خان – ساعت بازدید: همه روزه به جز دوشنبه‌ها از ساعت ۹ تا ۱۳ و ۱۵ تا ۱۹

حمام وکیل شیراز

حمام دیدنی بعدی، حمام وکیل شیراز است. حمامی در دیار شعر و ادب. کریم خان زند، وکیل الرعایا، فرزند لرستان.در زمان خود شیراز را در جایگاه بهترین و آبادترین شهرهای ایران نشاند، مجموعه بزرگی را در این شهر بنا نهاد که به نام خود او مجموعه وکیل خوانده می‌شود و شامل مسجد، بازار و حمام است.

حمام وکیل که بین حمام‌های تاریخی شیراز از همه معروف‌تر است، نمونه کاملی است از پیشرفت معماری حمام در دوره زندیه. همانطور که در بخش معرفی عناصر ۴ گانه در حمام گفتیم، این حمام نیز دارای فضاهایی مثل ورودی، رختکن (بینه)، گرمخانه، خزینه و بخش شاه نشین است که گفته می‌شود فقط شخص شاه یا شاید دیگر بزرگان از آن استفاده می‌کرده‌اند.

البته سربینه حمام به شکل هشت ضلعی است و هشت ستون سنگی، سقف گنبدی آن را نگه می‌دارند. این سقف به خاطر تصاویری که به شیوه آهک‌بری روی آن نقش بسته، بسیار معروف است و بازدیدکنندگان را مجبور می‌کند که کمی سر به هوا حرکت کنند.

معراج پیامبر(ص)، شمایل حضرت علی(ع) و ذوالفقارش، به چاه انداختن حضرت یوسف(ع)، دیدار شیرین و فرهاد و دیدار بیژن ومنیژه برخی از صحنه‌هایی است که بر سقف رختکن نقش بسته است.

حمام وکیل در سالیان اخیر به رستوران تبدیل شد،اما چون این کاربری در شأن چنین حمامی نبود و در عین حال نیز آسیب‌هایی به ساختمان حمام وارد شد، تصمیم گرفته شد که یک موزه مردم‌شناسی در آن برپا شود. در این موزه می‌توانید با فرهنگ و آداب و رسوم مردم منطقه فارس به ویژه شیرازی‌ها آشنا شوید.

اگر به شیراز رفتید، گشتی در بازار وکیل را فراموش نکنید

نشانی: بلوار کریم‌خان زند، خیابان آیت‌الله طالقانی – ساعت بازدید: ۸ تا ۲۰

حمامی با ۴ قرن قدمت در مشهد

حمام دیگری که با آن آشنا می شویم، حمام شاه مشهد است که بیش از چهارصد سال قدمت دارد. مشهد، مقصد گردشگری مذهبی نخست ایران، همواره با گردشگران  و موجی از زائران از سراسر جهان مواجه بوده و به همین خاطر، تراکم حمام ها در این استان بسیار بود.

از ۴۰ سال پیش (سال ۱۳۵۴ هجری شمسی) که طرح توسعه اطراف حرم در دستور کار قرار گرفت، بسیاری از حمام های تاریخی اطراف حرم مطهر تخریب شد اما در این میان، حمام شاه مشهد، جان سالم به در برد.

حمام مهدی قلی بیک، معروف به حمام شاه، توسط مهدی قلی بیک، میرآخور شاه عباس اول ساخته شده است. گفته می‌شود که حمام شاه تا سال ۱۳۵۶ دایر بوده و در همین سال نیز در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

بنابراین شاید بتوان گفت مردم به مدت حداقل ۳۵۰ سال در این حمام سر و تن می‌شسته‌اند. همچنین لایه‌های مختلف و متعددی از تزیینات دوره‌های صفویه تا قاجاریه بر دیواره‌های حمام دیده شده است.

حمامی که مهدی قلی بیک، میرآخور شاه عباس اول صفویان در ۳۶۵ سال قبل در سناباد ساخت و آن را وقف آن حضرت کرد، این روزها گنجینه ای است که چشم هر بیننده ای را خیره می سازد؛ کاشی کاری ها و گچ بری های این گرمابه استادانه و ماهرانه به کار رفته و از درگاه چوبین حمام مهدی قلی بیک که وارد ساختمان می شوی، راهروهای تنگ، سپس سربینه، محل استحمام و حتی نقاشی هایی که روی طاق ها و سقف گنبدی مربوط به دوران صفویان به کار رفته ساختار یک حمام قدیمی به سبک ایرانی را در جلوی چشمانت نمایان می سازد.

نقاشی های زیبای حمام شاه مشهد

حمام شاه که سابقاً در بازار بزرگ مشهد و جنب مسجد شاه یا مسجد هفتاد و دو تن قرار داشت، سالیان سال متروک و بدون‌استفاده بود تا این که به علت گسترش آستان امام رضا (ع) که در جریان آن بخش بزرگی از بازار تاریخی مشهد نیز تخریب شد، در محدوده حرم قرار گرفت و در سال ۱۳۸۵ پس از مرمت توسط آستان قدس رضوی به موزه مردم شناسی تبدیل شد.

این گرمابه تا سال ۱۳۶۷ هجری شمسی دایر بود اما رفته رفته با تغییر سبک زندگی در سال ۱۳۶۹ متروک و پس از ثبت در فهرست بناهای تاریخی کشور مورد بازسازی قرار گرفت.

در این موزه به طور عمده اسباب و لوازم زندگی روزمره مردم در دوره‌های گذشته را در معرض نمایش قرار داده‌اند.

• نشانی: مشهد، آستان قدس رضوی، ضلع غربی صحن جامع رضوی
• ساعت بازدید: همه روزه به جز پنجشنبه‌ها از ۸ تا ۱۲:۳۰ و پنج‌شنبه‌ها ۸ تا ۱۱:۳۰

حمام ۶۰۰ ساله سمنانی ها

سمنان، جایی که نامی از آن کم تر شنیده ایم، اقلیمی پر افتخار در سرزمین شگفتی های ایران است. جایی که جنگل ابر چند میلیون ساله و  ریگ جن سوزانش ، بخشی کوچک از ظرفیت های گردشگری آن را بر ما هویدا می کند، صاحب یکی از قدیمی ترین حمام های ایران است.

حمام پهنه، یکی از مقصدهای گردشگری سمنان، در کنار راسته بازار قدیم شهر واقع شده است و به استناد کتیبه سر در آن، در عصر زعامت میرزا ابوالقاسم خان بابر، سلطان دوره تیموری و با مدیریت خواجه غیاث الدین محمد بن تاج الدیم بهرام سمنانی که از وزاری معروف آن زمان بود،‌ ساخته شد.

یکی از مورخان دوره قاجار (محمد صنیع الدوله)، پیش از یک صد سال پیش از این حمام دیدن کرد و یافته های خود را در کتابی به نام مطلع الشمس، منتشر نمود که اتفاقاً اطلاعات کتیبه سر در این موزه نیز از محتویات آن کتاب اقتباس شده است. این بنا در سال ۱۳۵۵ به فهرست آثار ملی کشور اضافه شد و از اواخر جنگ تحمیلی نیز،‌ کار بازسازی اساسی آن در دستور کار سازمان میراث فرهنگی قرار گرفت.

این بنا در سال ۱۳۷۳ تبدیل به موزه شد و ده ها هزار نفر تا کنون از آن بازدید کرده اند. بنایی به وسعت ۱ هزار متر مربع که در شمال غرب پهنه احداث شده و دارای دو ورودی زنانه و مردانه است. کاشی کاری های زیبایی که در ورودی بخش مردانه این گرمابه تاریخی وجود دارد، نگاه گردشگران تیز بین را به خود جذب می کند.

نشانی: سمنان، روبروی مسجد جامع سمنان، موزه مردم شناسی پهنه. ساعات بازدید: ۱۰ تا ۱۹.

فرصت آفرینی با حمام گردی

حمام های سنتی ایران، بخشی از تاریخ و هویت این مرز و بوم بوده و با آن، می توان به سبک زندگی مردمان آن عصر پی برد. شناخت حمام و ظرفیت های تاریخی و معماری و هنری آن، بخشی از تاریخ را بر ما هویدا می کند که می تواند مقصدهای خوبی برای گردشگران داخلی و بین المللی شود.

امیدواریم همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم، سامانه جامع معرفی حمام های تاریخی ایران، توسط سازمان گردشگری کشورمان طراحی و راه اندازی شود تا این ظرفیت های ناب، به خوبی در اختیار عاشقان ایرانگردی قرار بگیرد.

این فقط شیراز و اصفهان و سمنان و کرمان نیست که حمام های تاریخی بسیار دارد. بلکه در چهار محال و بختیاری، سنندج و حتی دزفول ، جشنواره ای از حمام هایی با طراحی و معماری جذاب داریم که در آینده، حمام گردی های روزیاتو شما را به دیدن آن ها می برد.

گفتنی است، حمام چهار فصل، بزرگ ترین حمام تاریخی ثبت شده در کشور  و حمام تاریخی امام زاده قاسم تهران، جدید ترین حمام ثبت شده در پایتخت است که بزودی به تماشای آن خواهیم رفت.

 منبع: روزیاتو

زمستان را به سرما و سپیدی می‌شناسیم، فصلی که باید کنار آتش گرم خانه و خانواده به سر آید. اما حکایت علاقه‌مندان به سفر و گردشگران ماجراجو جور دیگری رقم می‌خورد، راه سفر را در پیش می‌گیرند و از زیبایی‌های طبیعت گرما و انرژی می‌گیرند. 

تعطیلات آخر هفته فرصت مناسبی است تا دست از زندگی پراسترس و رنگ‌پریده شهری بشوییم و به دامان طبیعت بی‌نظیر و رنگارنگ کشورمان رهسپار شویم. در این مقاله با سفری از نور تا بلده؛ برای سفر یک روزه و منطقه گردشگری پیام و دریاچه شورمست برای سفرهای دو روزه آشنا می‌شویم.

سفر یک روزه

صبح زمستانی یک روز تعطیل می‌تواند با تجربه‌ای متفاوت از هیجان و سر زندگی رقم بخورد، کافی است عزم سفر کنید و تا پیش از تاریکی شب، تجربه‌ای متفاوت برای خود رقم بزنید.

از نور تا بلده

 به بهانه سردی و بارانی بودن هوا لذت تجربه این طبیعت بکر و رنگارنگ را از دست ندهید. در زمستان همه‌چیز می‌تواند مهیا باشد، باد سرد اما ملایمی که می‌وزد، سپید رنگ گاهی برف، نم نمکی و گاه غرش باران و جاده‌هایی فارغ از ازدحام تابستانی، انتظار شما را می‌کشند. این پیشنهاد ما برای سفر به مقصدی خاص نیست بلکه به یک مسیر است. مسیری از یوش بلده به نور. این مسیر شما را به دنیایی متفاوت می‌برد. جاده‌ای کوهستانی اما آسفالت که پر از تپه، دره، درخت و روستاهایی با بام‌های شیروانی است. خوبی این مسیر آن است که برای رسیدن به زادگاه نیما چند روستا را هم می‌بینید که هرکدام دیدنی‌های خاص خود را دارند.

یوش در فاصله ۱۰۵ کیلومتری جنوب آمل قرار دارد. بعد از گذر از این مسیر بی‌نظیر وقتی به مقصد می‌رسید، با جاذبه اصلی سفر که دیدن خانه نیما یوشیج است، روبه‌رو می‌شوید. دیدن مناظر زیبای طبیعی مانند رودخانه یوش، باغ‌های میوه و چشمه‌های متعدد همگی انگیزه این سفر را بیشتر و بیشتر می‌کنند.

سفرهای دو روزه

در هر فاصله‌ای از هر کجای این مرز و بوم که روزگار می‌گذارنید، فرصت دو روزه تعطیلات آخر هفته‌تان را به خاطره‌های به یاد ماندنی بدل کنید. بار سفر را ببنید، دل به طبیعت بسپارید، معرفی مقصدش هم با ما. 

گردشگری زمستانه در پیام

منطقه «پیام» یکی از زیباترین و مهم‌ترین تفرجگاه‌های مردم آذربایجان شرقی است که در طول سال مورد توجه جهانگردان داخلی و خارجی است در طول فصل سرما کمتر خانواده‌ای در تبریز و دیگر شهرهای آذربایجان شرقی و استان‌های هم‌جوار را می‌توان یافت که برای انجام ورزش‌های زمستانی و نیز استفاده از طبیعت بکر و زیبای زمستانی پیام به این منطقه نرفته باشد. سند این منطقه تحت مالکیت منابع طبیعی استان بود که با اقدامات اخیر به زودی پس از انتقال سند به نام سازمان ورزش و جوانان استان آذربایجان شرقی، با مشارکت بخش خصوصی با توجه به پتانسیل‌های منطقه، امکانات بسیاری جهت جذب گردشگران و فعالیت بیشتر ورزشکاران و کوه‌نوردان ایجاد خواهد شد.

پیام منطقه‌ای شامل روستایی است که در بخش مرکزی شهرستان مرند و در دامنه ارتفاعات رشته‌کوه می‌شو واقع‌شده و از مرتفع‌ترین گردنه‌های حدفاصل تبریز به ماکو در استان آذربایجان غربی است. نام قدیمی پیام (یام) است که هم‌اکنون نیز همین نام در گفت و گوهای محاوره‌ای مردمان آذربایجان بر زبان‌ها جاری است. یام در زبان مغول به معنی اسب چاپار است که در مسیرهای مختلف در هر منزلی مستقر بود تا پیک موردنظر سوار بر آن را به مقصد برساند که با گذر زمان نام یام از سوی فرهنگستان ایران به پیام تبدیل شد. از آنجایی که قزوین، میانه، تبریز و ماکو یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین شاهراه‌های ارتباطی شرق به غرب در طول تاریخ بوده است، کاروانسرای موجود در منطقه پیام نیز حکایت از تعلق آن به دوره مغول و صفویه دارد که از مهم‌ترین تأسیسات میان راهی این محور به شمار می‌آمد.

زمستان‌های‌ سرد و برف‌گیر از دیگر ظرفیت‌های‌ بسیار مناسب جلب گردشگر به منطقه پیام است که داشتن پیست اسکی‌ در این منطقه باعث شده است سالانه عده کثیری از گردشگران داخلی و خارجی به این سمت روانه شوند. پیست اسکی پیام که در ارتفاعات این منطقه واقع شده است در روزهای تعطیل پذیرای بسیاری از خانواده‌های آذری است. تابستان‌های پیام نیز به دلیل مطبوع بودن آب و هوا و داشتن طبیعت زیبا، آب‌های‌ روان و چمنزارهای چشم‌نواز همه روزه علاقه‌مندان طبیعت و گردشگری‌ را به خود جلب می‌کند.

پیست اسکی پیام مرند در سال ۱۳۴۸ در زمینی به مساحت ۳۰ هکتار و ارتفاع ۱۸۰۰ متری از سطح دریا در دامنه ارتفاعات رشته کوه میشو راه‌اندازی شده است. این پیست از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین پیست‌های کشور است. طول این پیست ۸۰۰ متر است که از همان سال ۱۳۴۸ هر ساله ورزشکاران و گردشگران زیادی برای ورزش، تمرین، اجرای مسابقات به این منطقه می‌آیند.

امکانات بسیاری در این منطقه از جمله امکانات رفاهی، آب، برق، تلفن، امکان استفاده از تلفن همراه، جاده آسفالت و قابل دسترسی، پارکینگ، رستوران، سرویس‌های بهداشتی، دستگاه‌های بالابر برای افراد مبتدی و حرفه‌ای، پل روگذر ورودی پیست، سه دستگاه تلکس مخصوص بانوان، پیست آموزش کودکان و افراد مبتدی، اسنوبرد مارپیچ، برگزاری کلاس‌های آموزشی و همچنین برگزاری مسابقات، برای استفاده ورزشکاران و رفاه گردشگران ایجاد شده است. مهمترین ویژگی پیست اسکی پیام، مسیر دسترسی کوتاه و سریع از طریق جاده ترانزیت تبریز به مرند است.

دریاچه شورمست

 شورمست، تنها دریاچه طبیعی شهرستان سوادکوه است که وسعت آن ۱۵ هزار مترمربع و عمق آن ۵ متر است که به پانزده متر هم می‌رسد. دریاچهٔ طبیعی شورمست، در ۶کیلومتری غرب شهر پل‌سفید و در ارتفاعات مشرف به این شهر در مجاورت روستای شورمستواقع‌شده است. منظره این دریاچه با جنگل اطراف آن که از درختان کهن‌سال و بلندقامت توسکا پوشیده شده، آن را به یکی از زیباترین اماکن موجود در شهرستان سوادکوه تبدیلساخته است. در حال حاضر همواره مسافران، طبیعت‌گردان و ماهیگیران زیادی از این دریاچه استفاده می‌کنند.

چنانچه از تهران از جاده فیروزکوه به سمت قائم‌شهر حرکت کنید، حدود ۶۵ کیلومتر بعد از فیروزکوه و گذشتن از کنار پل ورسک به شهر پل‌سفیدمی‌رسید. در مرکز شهر مسیر آسفالتی به سمت روستای شورمست می‌رود. با ورود به این مسیر و عبور از پل کوچک ابتدای آن و طی مسیر تقریبی ۵ کیلومتر به دوراهی می‌رسید که مسیر سمت راست به روستای شورمست و مسیر سمت چپ به دریاچه شورمست می‌رسد. 

کوتاه سازی دومین کندوی سیلوی گندم در حریم محوطه میراث جهانی تخت جمشید و نقش رستم.

افشین یزدانی با هشدار نسبت به تبدیل شدن مرودشت به زمین بایر، از کوتاه سازی دومین کندوی سیلوی گندم در حریم محوطه میراث جهانی تخت جمشید و نقش رستم خبر داد.

به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، افشین یزدانی، سرپرست حریم کاوش محل پروژه عمرانی سیلوی گندم کارخانه آرد نقش رستم گفت: پس از تخریب نخستین کندوی سیلو در کارخانه آرد نقش رستم که برخلاف ضوابط و قوانین حریم تخت جمشید ساخته شده بود، دومین کندوی سیلو نیز کوتاه سازی و بخش بتنی و کلاهک فلزی روی آن تخریب شد.

او با اشاره به ساخت بنای اصلی کارخانه آرد نقش رستم در شش طبقه در سال ۱۳۷۲، گفت: این بنا در فاصله مستقیم سه هزار و ۵۰۰ متری آثار تخت جمشید و نقش رستم و واقع در محدوده حریم درجه دوی این آثار قرار دارد.

وی در ادامه از کارخانه آرد نقش رستم، به عنوان یکی از مهمترین مجتمع های تهیه آرد استان فارس و دشت مرودشت نام برد و افزود: این کارخانه در چند ماه گذشته به منظور ارتقای استانداردهای بهداشتی و بهبود کیفیت ذخیره سازی گندم اقدام به ساخت چندین کندوی بتنی کرده که این موضوع براساس ضوابط موجود که حداکثر ارتفاع ۸.۵ متر را مجاز می داند، چالش برانگیز شده است.

افشین یزدانی با بیان اینکه کارخانه آرد نقش رستم در ابتدا با ساخت دو کندوی بتنی سیلوی ذخیره گندم با ارتفاع فراتر از حد مجاز، حریم منظری دو محوطه میراث جهانی تخت جمشید و نقش رستم را با خطر مواجه کرد، گفت: خوشبختانه با تعامل سازمان میراث فرهنگی این پروژه به طور کامل متوقف شد و زمینه فعالیت های پژوهشی شامل عملیات مغناطیس سنجی، کاوش باستان شناسی به منظور بررسی بستر ساخت، ساخت پروژه عمرانی و بررسی گزینه های فعالیت در عمق بجای بلندمرتبه سازی فراهم شد.

گمانه زنی در محدوده طرح عمرانی کارخانه نقش رستم

سرپرست برنامه گمانه زنی و کاوش در محدوده طرح عمرانی کارخانه «آرد نقش رستم» با اشاره به یک ماه فعالیت میدانی و بازکردن ۱۸ گمانه کاوش تا عمق بیش از ۴ متر به ویژه در نقاطی که توسط آزمایش های آرکئوژئوفیزیک مشکوک نشان داده شده بود، اعلام کرد: خوشبختانه هیچ یک از گمانه ها که در محدوده طرح عمرانی کارخانه آرد نقش رستم زده شد، با لایه استقراری یا اثر باستانی برخورد نکرد.

او با تاکید بر این که فعالیت کارخانه آرد نقش رستم در عمق موجب هیچگونه تخریب برای آثار و لایه های باستانی نخواهد شد، اظهار کرد: در دو گمانه ای که برای بررسی کیفیت لایه های زیر سطحی در مناطق پیرامونی و خارج از محدوده مالکیت کارخانه آرد نقش رستم انجام شد، با یک لایه حاوی مواد فرهنگی متعلق به نیمه دوم هزاره چهارم پیش از میلاد موسوم به دوره استقراری «بانِش» برخورد شد که در زیر بستر زمین های کشاورزی قرار گرفته بود و باید آن را یک کشف مهم در زمینه باستان شناسی پیش از تاریخ در دشت مرودشت به شمار آوریم.

بعد از پایان کاوش های باستان شناسی، عملیات تخریب و کوتاه سازی بخشی از سازه بتنی و کلاهک فلزی دو کندوی سیلوی انجام و در مجموع ارتفاع بنا حدود ۹ متر کم شد.

او با بیان این که عملیات تخریب و کوتاه سازی بنا نیازمند به کارگیری دستگاه های تخصصی برش بتن در ارتفاع بود، گفت: با کوتاه سازی سیلوها ساختمان آجری شش طبقه کارخانه که بیش از ۲۳ سال پیش ساخته شده، همچنان بلندترین ساختمان این مجتمع تولیدی خواهد بود.

به گفته این باستان شناس، با کوتاه سازی ارتفاع سیلوهای ساخته شده، خطر آسیب به چشم انداز طبیعی آثار نقش رستم و تخت جمشید و جلوگیری از انضمام آثار نقش رستم به پرونده ثبت جهانی تخت جمشید برطرف شده است.

ضرورت جمع آوری تیرهای انتقال برق در حریم آثار نقش رستم

یزدانی با انتقاد از نصب تیرهای انتقال برق در محدوده حریم درجه یک آثار نقش رستم به رغم مخالفت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید گفت: اداره برق شهرستان مرودشت حدود چهار سال پیش اقدام به نصب تیرهای انتقال برق در محدوده حریم درجه یک آثار نقش رستم کرد این در حالی است که هرگونه ساخت و نصب تیر برق و دکل در محدوده حریم درجه یک آثار نقش رستم برخلاف قوانین و ضوابط موجود است و ما امیدواریم در آینده ای نزدیک شاهد جمع آوری این تیرهای انتقال برق باشیم.

نصب تیرهای متعدد بتنی برق در محور یاد شده افزون بر بی اعتنایی به قوانین سازمان میراث فرهنگی تاثیراتی به مراتب نامطلوب تر از وجود سیلوهای گندم بر کیفیت آثار نقش رستم در نگاه گردشگران خواهد داشت.

یکی از مناسب ترین راهکارها برای حل این مشکل، انتقال خطوط برق به زیر زمین در محدوده مسیر گردشگری نقش رستم است.

او در ادامه نسبت به برداشت بی رویه آب های زیر سطحی هشدار داد و گفت: اگر این برداشت های بی رویه ادامه پیدا کند، جغرافیای طبیعی دشت مرودشت از یک دشت سرسبز و پرآب به سرزمینی بایر و در مواردی شوره زار تغییر خواهد کرد.

یک تهدید جدید برای نقش رستم

بلافاصله بعد از غرق شدن کشتی تایتانیک در سال ۱۹۱۲ بسیاری از افراد سعی کردند که مکان غرق شدن آن را پیدا کرده و لاشه کشتی را از آب بیرون بکشند. با این وجود تا سال ۱۹۸۵ کسی موفق نشد این کشتی غول پیکر که زمانی فکر می شد غیرقابل غرق شدن است را پیدا کند. بعد از پیدا شدن لاشه کشتی در عمق دریا جدال بر سر مالکیت کشتی و اشیاء با ارزش موجود در آن بالا گرفت.

داستان معروف غرق شدن کشتی تایتانیک

به لطف فیلم “تایتانیک” ساحته جیمز کامرون، داستان غرق شدن این کشتی اکنون در سراسر جهان شناخته شده است. کشتی تایتانیک در ۱۰ آوریل سال ۱۹۱۲ اولین سفر دریایی خود را از بندر ساوتهمپتون در انگلیس به سمت نیویورک آغاز کرد. تنها ۴ روز بعد و در نتیجه برخورد با یک کوه یخی، این کشتی عظیم و مجلل در دریا غرق شد. از آن جا که تعداد زیادی از مسافران کشتی در این حادثه کشته شدند و ادعا شده بود که کشتی تایتانیک یکی از امن ترین کشتی های ساخته شده به دست بشر است ، واقعه غرق شدن کشتی انعکاس گسترده ای در رسانه ها و در بین توده مردم داشت.

ساخت کشتی و تعبیه قایق های نجات ناکافی در آن

در واقع مهندسان طراح کشتی تایتانیک چنان به قابلیت غرق نشدن این کشتی اطمینان داشتند که تنها نصف قایق های نجات لازم برای مواقع ضروری را در این کشتی تعبیه کرده بودند. این اطمینان به حدی بود که قبل از عظیمت کشتی از بندر ساوتهمپتون به سمت نیویورک ادعا می شد که همین تعداد قایق نجاتی که در عرشه کشتی تایتانیک وجود دارد نیز تنها برای نجات مسافران کشتی های غرق شده دیگر است.

ایده های عجیب و غریب برای بیرون کشیدن کشتی تایتانیک از قعر دریا

کشتی تایتانیک در فاصله ۳۷۰ مایلی از جنوب شرقی جزیره نیوفاوندلند (Newfoundland) غرق شد و لاشه آن در عمق ۱۲٫۵۰۰ فوتی دریا قرار داشت. بعد از غرق شدن تایتانیک، جستجوگران بسیاری سعی کردند آن را پیدا کنند و البته طرح های پرهزینه و گاه عجیب و غریب و احمقانه ای برای رسیدن به این کشتی و بیرون کشیدن آن وجود داشت. بعضی قصد داشتند قسمت عقبه کشتی را به سطح آب بیاورند و ادعا می کردند که با پر کردن عقبه آن از توپ های پینگ پنگ یا وازلین می توان به این مهم دست یافت. برخی دیگر می گفتند که با ریختن نیتروژن مایع روی کشتی می توان آن را مانند یک کوه یخی به حالت شناور درآورده و به سطح آب آورد.

والت دیزنی و نشنال جئوگرافیک نیز وارد رقابت می شوند

افراد و گروه های بسیاری به بیرون کشیدن کشتی تایتانیک از عمق دریا علاقه نشان دادند که اکثرشان به دلیل منافع اقتصادی در صدد انجام این کار بودند. برای مثال یک جوراب باف ساده ادعا کرد که با متصل کردن بالون های نایلونی به بدنه کشتی می تواند آن را به سطح آب بیاورد. وی چنان به نتیجه طرح خود اطمینان داشت که حتی برنامه ریزی های لازم را برای تبدیل کردن لاشه این کشتی به یک موزه شناور انجام داده بود. والت دیزنی و نشنال جئوگرافیک نیز با هم برنامه ای طرح ریزی کرده بودند که بر طبق آن با استفاده از یک زیردریایی لاشه کشتی را پیدا کرده و به سطح آب بیاورند اما به دلیل تامین نشدن هزینه های بالای طرح از اجرای آن منصرف شدند.

مکان یابی محل قرار گرفتن لاشه تایتانیک

تا سال ۱۹۸۵ مردم فکر می کردند که از منطقه اصلی محل غرق شدن کشتی اطلاع دارند اما کسی از مکان دقیق غرق شدن آن اطلاع نداشت. تلاش هایی بسیاری برای پیدا کردن کشتی با استفاده از امواج صوتی انجام گرفت اما نتیجه ای در پی نداشتند تا این که دو کاشف فرانسوی- آمریکایی به نام های ژان لوییس میچل (Jean-Louis Michel) و رابرت بالارد (Robert Ballard) وارد معرکه شدند.

عکس برداری با استفاده از زیردریایی آرگو (Argo)

میچل و بالارد هر کدام به ترتیب در موسسه اقیانوس شناسی آیفرمر (IFREMER) و موسسه اقیانوس شناسی وودز هول (Woods Hole ) کار می کردند. این دو تجربه موفقیت آمیز خود از سفر به اعماق دریا را مدیون وسیله ای به نام آرگو بودند. آرگو یک زیردریایی با قابلیت کنترل از راه دور بود که به اعماق دریا فرستاده می شد و می توانست از کف دریا عکسبرداری کرده و عکس ها را به کشتی کنترل انتقال دهد. عکس های گرفته شده توسط آرگو نشان داد که کشتی هنگام غرق شدن به دو نیم تبدیل شده و این دو تکه در فاصله ۳ مایلی از هم قرار گرفته اند.

جک گریم (Jack Grimm) موانع را برطرف می کند

قبل از وارد شدن میچل و بالارد به ماجرا، یک تاجر نفتی و کاشف تگزاسی به نام جک گریم قصد پیدا کردن کشتی تایتانیک و بیرون کشیدن آن را در سر می پروراند و بدین منظور نقشه ی جامعی از محیط اقیانوس تهیه کرده بود. گریم قصد داشت که با جستجوی مختصاتی که هنگام غرق شدن کشتی از آن ارسال شده بود محل دقیق غرق شدن آن را پیدا کند اما بعد از بررسی کردن تمامی مختصات ها به این نتیجه رسید که مختصات ارسال شده درست نبوده است.

   دماغه کشتی تایتانیک

تحقیقات وسیعی که گریم انجام داد بالارد را به ساخت وسیله ای پیشرفته برای سفر به اعماق دریا و تسهیل کاوش عمق اقیانوس ترغیب کرد. بعدها نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا از تکنولوژی ساخت آرگو برای انجام ماموریت های سری استفاده کرد. بعضی از عکس های منحصربفردی که توسط زیردریایی آرگو از محل غرق شدن کشتی گرفته شده است دماغه کشتی را نشان می دهد که به آسانی قابل شناسایی است.

داخل کشتی غرق شده تایتانیک

بعد از اولین عکس هایی که از کشتی غرق شده تایتانیک گرفته شد، ماموریت های دیگری توسط زیردریایی آرگو برای عکسبرداری بیشتر و بهتر از این کشتی انجام گرفت. علاوه بر این بالارد یک زیردریایی بزرگتر را نیز برای انتقال محققان به زیر آب برای بررسی بیشتر لاشه کشتی ساخت. همچنین وی دوربینی را طراحی کرد که می توانست وارد قسمت های داخلی کشتی شده و از آن عکسبرداری کند. تصاویر این دوربین نشان داد که لاشه کشتی غرق شده تایتانیک به خانه امنی برای هزاران گونه دریایی تبدیل شده است. در عکس بالا وان حمام کاپیتان کشتی را می بینید که علیرغم سالم بودن از جلبک پوشیده شده است.

جمع آوری اشیاء و وسایل باارزش از داخل کشتی تایتانیک

چندین سال بعد از پیدا شدن لاشه کشتی تایتانیک، دو شرکت آیفرمر و آر ام اس تایتانیک به مدت ۱۵ روز عملیات غواصی گسترده ای را برای خارج کردن اشیاء قیمتی از داخل لاشه کشتی انجام دادند. بیشتر از همه قسمت جلوی کشتی مورد جستجو قرار گرفت. قسمت عقبه کشتی در هنگام غرق شدن به شدت آسیب دیده بود بنابراین در این قسمت از کشتی کاوش های زیادی برای اشیاء قیمتی انجام نشد. همچنین قسمت وسط کشتی کاملاً متلاشی شده و در نتیجه قطعات آن در اطراف کشتی پراکنده شده بودند.

به نمایش گذاشتن لاشه کشتی تایتانیک

بسیاری از قسمت های لاشه غرق شده کشتی تایتانیک را به دلیل فرسودگی و ظرافت نمی توان حرکت داد از این رو بالارد قصد داشت که هزینه های لازم برای محافظت از لاشه این کشتی در مقابل توریست ها و جمع آوری کنندگان قطعات آهنی زیر دریا تامین کند. با این وجود یک تکه از عرشه کشتی در سال ۱۹۹۸ از بدنه جدا شده و به سطح آب آورده شد.

این قطعه از کشتی به موزه ای در شهر بوستون منتقل شده ودر سال ۲۰۰۶ در سقف مرکز خرید متریون (Metreon) در شهر سانفرانسیسکو قرار گرفت. هرچند که لاشه کشتی کاملا زنگ زده و با مرجان پوشیده شده است ولی بقایای کشتی تایتانیک همچنان در قعر دریا قرار داشته و از آن ها محافظت می شود.

اگر چه بالارد و همراهانش در کاوش های خود هیچ گونه اشیاء قیمتی را از این کشتی خارج نکردند اما به ادعای آن ها گروه های کاشف بعدی به غارت اموال این کشتی غرق شده پرداختند. با این وجود اشیاء بسیاری از قبیل ساعت، آلات موسیقی و چوب های نیم سوز از این غارتگری ها نجات یافته و در معرض دید عموم قرار گرفته اند.

جدال بر سر حفظ کشتی در اعماق دریا

زمانی که کشتی تایتانیک غرق شد همگان بر این باور بودند که کشتی دست نخورده باقی مانده و متلاشی نشده است. همچنین بسیاری عقیده داشتند که آب سرد اقیانوس اطلس باعث حفظ ساختار کلی کشتی شده و آن را دست نخورده باقی می گذارد. با این وجود وقتی که لاشه کشتی پیدا شد معلوم بود که باکتری ها آهن خوار و باکتری آرکیا (archaea) در کشتی نفوذ کرده و در حال تحلیل بردن آن هستند.

میچل و بالارد ابتدا از این که هیچ جنازه یا اسکلتی را در لاشه کشتی پیدا نکردند شگفت زده شدند اما محققان بر این باورند که بقایای اجساد توسط جانوران دریایی از جمله ماهی ها و سخت پوستان خورده شده اند. تنها مدرکی که از بقایای مسافران کشتی غرق شده تایتانیک کشف شد یک جفت کفش بود که کنار هم قرار گرفته بودند.

منبع: روزیاتو

قشم دیدنی‌های فراوانی دارد و این جاذبه‌ها در کنار فرهنگ و آداب و رسوم مردم محلی آن باعث شده است که گردشگران تمایل زیادی برای سفر به این جزیره‌ی زیبا داشته باشند. شاید ظرفیت‌های گردشگری قشم، به اندازه‌ی کیش معرفی نشده باشند و بسیاری از افراد از وجود چنین بناهایی بی‌خبر باشند. به همین علت در این مقاله می‌خواهیم به معرفی جاذبه‌های تاریخی و گردشگری بزرگ‌ترین جزیره‌ی ایران و خلیج فارس بپردازیم.

دره ستارگان

دره‌ی ستارگان یکی از مشهورترین جاذبه‌های گردشگری قشم است که در اثر فرسایش خاک، سنگ و ماسه ناشی از باد، باران و رگبارها به وجود آمده است. قدمت این دره به ۲ میلیون سال، یعنی دوره‌ی زمین‌شناسی سنوزوئیک می‌رسد. این دره ستون‌های بلند با اشکال مختلف دارد و مردم محلی اعتقاد دارند که زمانی که ستاره‌ها با زمین برخورد کردند، خاک بالا آمده و بعد از آن، خاک‌ها به هر شکلی که بوده‌اند، خشک شده‌ و این ستون‌های بلند و کوتاه را تشکیل داده‌اند. 

تنگه‌ی چاهکوه

تنگه‌ی چاهکوه از دیگر جاذبه‌های گردشگری قشم است که حفره‌ها، دالان‌ها و اشکال عجیبی در دیواره‌های خود دارد. این دره در اثر فرسایش سنگ‌های رسوبی زمین به وجود آمده است. عمق دره حدود ۱۰۰ متر بوده و نمایی از فرسایش سنگ‌های رسوبی را به نمایش گذاشته است. تنگه‌ی چاهکوه در ۷۰ کیلومتری شهر قشم و کنار روستای چاهوی شرقی، در بخش غربی ساحل شمالی جزیره قرار دارد. 

وقتی وارد این منطقه می‌شوید، ابتدا با دیواره‌های بلند و دره‌ی عریض روبه‌رو می‌شوید اما به تدریج از عرض آن کاسته می‌شود اما بلندی دیواره‌های آن تغییری نمی‌کند، بطوری که رد شدن از آن دشوار به نظر می‌آید. این دره‌ی اعجاب‌انگیز در دل کوهی واقع شده  که به شکل ضربدر برش خورده است. این دره را به این علت چاهکوه نامیده‌اند که در ابتدای دره، چاه‌هایی حفر شده است. 

جنگل‌های دریایی حرا

جنگل‌های دریایی حرا از جاذبه‌های طبیعی قشم است. حرا درختی است که در آب‌های شور می‌روید و به هنگام مد تا گلوگاه در آب فرو می‌رود. این درخت خاصیت تصفیه‌ای دارد و پوست آن بخش شیرین آب دریا را جذب و نمک آن را دفع می‌کند. در حقیقت این درخت یک آب‌ شیرین‌کن طبیعی است. جنگل‌های حرا به وسعت ۲۰۰ کیلومتر مربع در تنگه‌ی خوران قرار دارد و از تنوع زیستی بالایی برخوردار است.

درختان حرا از مقاوم‌ترین گونه‌ها هستند و یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های آن‌ها ریشه‌های‌شان است که کوتاه و کم‌عمق هستند و از آن‌ها ریشه‌های فرعی و عمودی به سمت بالا منشعب می‌شود. 

قلعه پرتغالی‌ها

قلعه‌ی پرتغالی‌ها در سال ۱۵۰۷ میلادی در سمت شمالی جزیره‌ی قشم، در ساحل خلیج فارس به فرمان «آلفونسو آلبرکرک»، دریانورد پرتغالی ساخته شد. وی جزایر دهانه‌ی خلیج فارس را به تصرف خود درآورد و این تسلط ۱۱۰ سال به طول انجامید. در این مدت پرتغالی‌ها دژها و استحکاماتی ساختند که امروزه این سازه‌ها به جاذبه‌های تاریخی این مناطق تبدیل شده است. قلعه‌ی قشم با مساحتی بیش از ۲ هزار متر مربع، از سنگ‌های آهکی و گچی و ساروج محلی ساخته شده است. 

قلعه‌ی قشم به عنوان انبار مهمات و سلاح مورد استفاده قرار می‌گرفت و در موارد ضروری به دیگر دژها کمک می‌رساند. در این قلعه انبارهای اسلحه، آب‌انبار بزرگ، اتاق‌های سربازخانه، زندان، کلیسا، مقر فرماندهی و تالار وجود دارد. در سال ۱۳۸۷ تونلی قدیمی متصل به قلعه در شهر قشم پیدا شد؛ این تونل راه فرار فرماندهان، نیروهای نظامی پرتغالی و محل نگهداری مهمات نظامی آن‌ها بود. 

غار خربس

غار خربس در ۱۵ کیلومتری جنوب جزیره‌ی قشم قرار دارد و گفته می‌شود قدمت آن به دوران مادها بازمی‌گردد. این غار دنباله‌ی چین‌خوردگی‌های رشته‌کوه‌های زاگرس است و معماری عجیب و پر رمز و رازی دارد. دورادور غار را تپه‌های مرجانی فراگرفته است. ارتفاع دیواره‌های صخره‌ای غار خربس ۲۰ الی ۳۰ متر بوده و با گذشت زمان و در نتیجه‌ی فروکش کردن آب دریا به شکل کوه با حفره‌هایی تودرتو درآمده است. مردم هم در این تغییرات نقش داشته و کنده‌کاری‌هایی روی آن انجام داده‌اند. 

در مورد کاربرد غار خربس در قشم نظریه‌های زیادی وجود دارد؛ برخی معتقد هستند که در عصر مادها این غار پرستشگاه مهر و الهه‌ی میترا بود. برخی دیگر می‌گویند زرتشتیان از غار خربس به عنوان «استوادان»، یعنی جایی که استخوان‌های مردگان را نگه‌ می‌دارند، استفاده می‌شد. اما بعضی‌ها هم اعتقاد دارند که غار خربس پناهگاه مردمانی بود که مورد حمله‌ی دزدان دریایی قرار می‌گرفتند. 

غار نمکدان

در ۹۰ کیلومتری شهر قشم، در قسمت انتهایی جنوب غربی جزیره، کوه گنبدی‌شکل وجود دارد که ارتفاع آن ۲۳۷ متر از سطح دریا است. داخل این کوه غارهای نمکی قرار دارد که یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی و گردشگری قشم محسوب می‌شود. روی بدنه‌ی این کوه رگه‌های سفید نمک وجود دارد و زیبایی خاصی به آن بخشیده است. در کف غار هم آب نمک جریان دارد. 

در اثر رطوبت بالای هوای جزیره و نفوذ آب در غارها باعث ایجاد قندیل در بدنه‌ی این غارها شده است. زمین‌شناسان معتقد هستند که این غار با ۶۴۰۰ متر طول، طولانی‌ترین غار نمک جهان است. در دل این کوه آب زیرزمینی دائمی جریان دارد و پس از راه یافتن به سطح زمین در دامنه‌ی کوه، به شکل چشمه‌ی نمک پدیدار شده و در گودال مقابل خود حوضچه‌ای طبیعی به رنگ سفید تشکیل می‌دهد. 

منبع: کجارو

تصمیمات مهاجرتی «دونالد ترامپ» سایه سنگینی بر صنعت گردشگری آمریکا قرار داده است.

موسسه تحقیقاتی «یورومانیتور» اعلام کرده تصمیم «دونالد ترامپ» مبنی بر ممانعت از ورود اتباع ۷ کشور مسلمان جهان و سیاست های محافظه کارانه او به احتمال فراوان با عواقب منفی برای صنعت گردشگری این کشور همراه خواهد بود.

«نادیا پاپوا»، مدیر پروژه های سفری در موسسه «یورومانیتور» در این باره گفت، ابهام در تحولاتی که «دونالد ترامپ» در چند وقت اخیر ایجاد کرده موجب شده سایه سنگینی در آینده سفر به آمریکا و از آمریکا به کشورهای دیگر ایجاد شود و این قوانین جدید نگرش گردشگران به آمریکا را به عنوان یک مقصد گردشگری در آینده تحت تاثیر قرار می دهد.

تیرگی روابط با مکزیک که ناشی از طرح «ترامپ» برای ایجاد دیوار در مرز میان دو کشور است نیز می تواند میل به سفر آمریکایی ها را تحت تاثیر قرار دهد، این در حالی است که مکزیک پس از کانادا مهمترین منبع جذب گردشگر خارجی برای آمریکا محسوب می شود.

سخنگوی شورای جهانی سفر و گردشگری نیز در رابطه با قانون بی سابقه مهاجرتی در آمریکا عنوان کرد: ما پیش از این شاهد تاثیرات منفی بر گردشگری آمریکا در زمان حمله به عراق و همچنین پس از حوادث ۱۱ سپتامبر بوده ایم.

پس از ماجرای ۱۱ سپتامبر کنگره آمریکا با وضع قانونی و با اضافه کردن یک متمم به قوانین مهاجرتی آمریکا، مصاحبه فردی پیش از دریافت ویزا و همچنین انگشت نگاری و عکس برداری از افراد در مرزها را الزامی کرد که این امر بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۹ تاثیرات مخربی بر گردشگری آمریکا داشت و درحالیکه در این بازه زمانی گردشگری بین المللی با ۸۷ درصد رشد به سالانه ۸۸۹ میلیارد نفر در سال رسید، گردشگری آمریکا تنها ۱۳ درصد رشد کرد.

بنابر اعلام سخنگوی شورای جهانی سفر و گردشگری، گزارش هایی مبنی بر کاهش ۳۰ درصدی سفر هوایی از اروپا به آمریکا پس از مراسم تحلیف «ترامپ» وجود دارد که البته مراجع رسمی هنوز آن را تائید نکرده اند.

همچنین تلگراف گزارش داده است مجموعه هتل های بین المللی «ترامپ» در واشنگتن دی سی، طی دو ماه نخست آغاز به کار ضرر نزدیک به ۱ میلیون دلار را متحمل شده اند.

از سوی دیگر رویترز گزارش داده است که با دیگر مقاصد گردشگری در دنیا از کاهش استقبال به سفر به آمریکا سود جسته اند و به عنوان مثال مسئولان گردشگری تایلند عنوان کرده اند که کشورهای آسیایی می توانند از این فرصت برای تقویت گردشگری خود استفاده کنند و تایلند پیش بینی می کند شمار توریست های ورودی به این کشور از منطقه خاورمیانه در سه ماه نخست ۲۰۱۷ با رشد ۷ درصدی همراه شود.

بنابر اعلام شاخص جهانی سفر، مسافران مسلمان در سال ۲۰۱۴ میلادی ۱۰ درصد از کل بازار جهانی سفر را به خود اختصاص می دادند که ۱۴۵ میلیارد دلار نیز هزینه کردند و در همین سال آمریکا پذیرای ۲.۶ میلیون مسافر مسلمان بود که شامل ۳.۷ درصد کل سفر به این کشور می شد.

ارزش مسلمان مسافر در اقتصاد جهانی تا سال ۲۰۲۰ میلادی به ۲۰۰ میلیارد دلار خواهد رسید که با شرایط کنونی به نظر می رسد آمریکا نتواند سهمی از آن داشته باشد.

بسیاری از کشورهای جهان در شرایط کنونی بازار گردشگری کشورهای مسلمان را هدف گرفته اند و مسلمانان پول های خود را در جاهایی هزینه می کنند که از آنها استقبال کند و بسیاری از شهرها وکشورها آماده میزبانی از آنها هستند.

استقبال مقاصد گردشگری از خودزنی آمریکا

جهانی که ما در آن زندگی می کنیم، زیبایی های بسیار زیادی دارد و هر یک از نقاط آن دارای ویژگی های خاصی هستند. به همین دلیل، توریست ها و گردشگران همواره به کشورهای مختلف سفر می کنند تا با شگفتی ها و دیدنی های هر سرزمین آشنا گردند. یکی از بهترین و پر جاذبه ترین کشور های دنیا، بدون شک تایلند است.

تایلند در جنوب شرقی آسیا واقع شده و یکی از بزرگترین قطب های گردشگری قاره کهن به شمار می رود. مراکز خرید، سواحل دیدنی و معابد حیرت آور، افراد زیادی را به سمت این سرزمین می کشانند. هر کسی با هر سلیقه ای می تواند به تایلند سفر کند. رفتار گرم و صمیمی ساکنان آن نیز باعث می شود که توریست ها برای سفر بعدی خود باز هم به این کشور فکر کنند. جشنواره های مختلف و خوراکی های متنوع، تایلند را شبیه به بهشت جلوه می دهند.

با وجود آن که این سرزمین هر ساله میزبان عده زیادی از علاقه مندان است، اما نکاتی درباره کشور یاد شده وجود دارد که کمتر کسی از آن ها آگاهی دارد. ما در این مقاله قصد داریم ۱۸ حقیقت کمتر شنیده شده درباره تایلند را برای شما بیان کنیم. تا پایان مطلب همراه باشید.

نام این کشور در زبان تایلندی «Prathet Thai» است که معنای آن «سرزمین آزاد» است.

نام واقعی «بانکوک» از کلماتی با ریشه های زبان پالی و سانسکریت تشکیل شده است. «Krungthepmahanakhon Amonrattanakosin Mahintharayutthaya Mahadilokphop Noppharatratchathaniburirom Udomratchaniwetmahasathan Amonphimanawatansathit Sakkathattiyawitsanukamprasit» نام اصلی به شمار می رود و معنای آن «شهر فرشته ها، شهر جاودانه ها، شهر فوق العاده ۹ جواهر، محل حکومت پادشاه، شهر کاخ های سلطنتی، خانه خدایان مجسم، ساخته شده توسط Visvakarman به دستور Indra خدای آب و جنگ» تفسیر می شود.

نام «سرزمین آزاد» برای این کشور مناسب به نظر می رسد، زیرا تایلند تنها کشور در جنوب شرقی آسیاست که هیچ قدرت خارجی نتوانسته آن را مستعمره کند.

خفاش خوک بینی کوچکترین پستاندار جهان و کوسه نهنگ بزرگترین ماهی دنیا در تایلند زندگی می کنند.

تایلند بیش از ۱۴۰۰ جزیره در قلمروی خود دارد و پوکت بزرگترین جزیره آن به شمار می رود.

تایلند بزرگترین مجسمه طلایی بودا را در اختیار دارد. نام رسمی آن «Phra Phuttha Maha Suwana Patimakon» است. این مجسمه بیش از ۵٫۵ تن وزن دارد و در معبد «وات ترامیت» بانکوک واقع شده است.

آسمان خراشی چند منظوره به نام «ماها ناخون» که در شهر بانکوک واقع شده، با ۳۱۴ متر ارتفاع و دارا بودن ۷۷ طبقه، بلندترین سازه کشور تایلند محسوب می شود.

قبل از قرن بیستم، برای مدت زمانی کوتاه تمام مردم و حتی پادشاهان راهبه های بودایی بودند.

جزیره کوپنگان در خلیج تایلند واقع شده و در استان سورات تانی در جنوب شرقی این کشور قرار دارد. این منطقه به خاطر جشن سالانه «ماه کامل» که در ساحل «هاد رین» برگزار می گردد، شهرت زیادی دارد و مکانی مناسب برای «بک پکر ها» (افرادی که تنها با یک کوله پشتی سفر می کنند) به شمار می رود.

پا گذاشتن بر روی پول رسمی این کشور «بات» غیر قانونی است و دردسر ساز خواهد شد.

از بانکوک پایتخت تایلند، با نام «ونیز شرق» یاد شده است، زیرا ساختمان های اصلی این شهر بر روی چوب هایی که بالای رودخانه «چائو فرایا» قرار گرفته اند، ساخته شده اند. با این حال، بزرگتر شدن شهر سبب گشته که کانال ها پر شده و صاف شوند.

نماد «گارودا» که نیمی انسان و نیمی عقاب است و از رامایانا حماسه باستانی هند گرفته شده، سمبل ملی و رسمی کشور تایلند به شمار می رود.

تایلند کالجی مخصوص میمون ها دارد. میمون ها در این مکان آموزش می بینند و تمام ترفندها و کارهای خیابانی مانند جمع آوری نارگیل را یاد می گیرند. این کشور همچنین میهمانی مخصوص میمون ها دارد که در آن حیوانات بامزه با ظروف بزرگ میوه و سبزی پذیرایی می شوند.

تایلند را می توان سرزمین معابد نامید. این کشور ۳۵ هزار معبد دارد. اگر قصد دارید از آن ها بازدید کنید، باید از پوشیدن لباس های آستین کوتاه و یا بدون آستین پرهیز نمایید.

تایلند به سرزمین فیل های سفید شهرت دارد، اما نباید انتظار داشته باشید که آن ها را همه جا ببینید. رنگ سفید تنها برای نشان دادن پاکی تایلند مورد استفاده قرار می گیرد. واژه بومی «chang sam khan» به معنای «فیل مبارک» تفسیر می گردد.

برنج علاوه بر آن که یکی از غذاهای اصلی تایلندی ها به شمار می رود، مقدس نیز پنداشته می شود. باقی گذاشتن برنج در بشقاب کاری کفر آمیز به شمار رفته و پا گذاشتن بر روی آن نیز گناه محسوب می شود.

«الماس آبی» به مجموعه ای از جرم های حل نشده که طی آن یک کارمند تایلندی در سال ۱۹۸۹ جواهرات متعلق به خاندان آل سعود را به سرقت برد، اطلاق می گردد. این مسئله سبب گشت که روابط میان عربستان و تایلند دچار تنش شود. به همین دلیل است که کشور صعودی برای تایلندی ها ویزای کاری صادر نمی کند و مانع از سفر شهرودان خود به این کشور می شود.

لمس کردن سر تایلندی ها در این کشور ممنوع است و نباید این کار را حتی با کودکان انجام دهید. اهالی این کشور اعتقاد دارند که سر محترم ترین بخش بدن است و نباید لمس شود.

منبع: روزیاتو

زیره‌ی قشم بزرگ‌ترین جزیره‌ی خلیج فارس است و با گشت‌وگذار در وجب‌ به وجب آن می‌توانید آثار تاریخی زیادی را ببینید که هر کدام گواهی بر قدمت تمدن در این جزیره است. در ادامه می‌خواهیم جاذبه‌های گردشگری قشم را که شاید کمتر شناخته شده‌اند، به شما معرفی کنیم:

روستای توریان

روستای توریان در ۳۱ کیلومتری جنوب غربی جزیره‌ی قشم قرار دارد. این روستا یکی از جاذبه‌های گردشگری قشم است و آنجا می‌توانید زمین‌های کشاورزی گل آفتابگردان و نخلستان‌های دیدنی را به نظاره بنشینید. 

سد تاریخی گوران

سد گوران در روستای گوران قرار دارد و در دوران پهلوی ساخته شده است. این سد در ۷۸ کیلومتری قشم واقع شده و کارشناسان اعتقاد دارند که پی اولیه‌ی آن در دوران هخامنشیان و تاج‌اش در دوران ساسانی بنا شده است. به دلیل اهمیت آب شیرین در این جزیره، سد گوران نیز برای اهالی اهمیت ویژه‌ای داشته است. این اثر در ۲۵ اسفند سال ۱۳۷۹ با شماره‌ی ۳۰۵۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

روستای تاریخی لافت

روستای تاریخی لافت یکی دیگر از جاذبه‌های ناب تاریخی قشم است که در شمال غربی این جزیره و شرق جنگل دریایی حرا قرار دارد. تمامی خانه‌های این روستا حیاط مرکزی و بادگیر دارند؛ اندازه‌ی این بادگیرها متفاوت است و تعداد زیاد آن‌ها باعث شده که روستای لافت به بندر بادگیرها شهرت یابد. هوای این منطقه رطوبت بسیار بالایی دارد و به همین دلیل خانه‌های آن مناسب با این شرایط ساخته شده و هر چند سال یک بار به شیوه‌های سنتی مرمت می‌شوند. 

در لافت ۷ مسجد وجود دارد که مهم‌ترین شاخصه‌ی بناهای روستا محسوب می‌شود، چون خانه‌ها در گرد این مساجد بنا شده‌اند. قلعه‌ی نادری، قلعه‌ی پرتغالی‌ها، دو آب‌انبار، گنبد مدون و گورستان تاریخی روستا که قدمت سنگ‌نبشته‌های آن به هزار سال قبل بازمی‌گردد، از جاذبه‌های تاریخی لافت است. همچنین ۲ زیارتگاه به نام‌های سید حسن منصور و شیخ اندرآبی در روستا وجود دارد. مهم‌ترین جاذبه‌ی گردشگری لافت چاه‌های تلا است که کفه‌های آن‌ها لایه‌های گچی دارند که این امر سبب می‌شود آب به مدت طولانی‌تری خنک و سالم بماند. تعداد این چاه‌ها ۳۶۶ حلقه است و در ۲۷ دی ماه ۱۳۷۷ با شماره‌ی ۲۱۹۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

منطقه کاسه سلخ

در قشم منطقه‌ای موسوم به سلخ وجود دارد که در ساحل جنوبی جزیره واقع شده است. طول این منطقه ۷ کیلومتر و عرض آن هم ۵ کیلومتر است که می‌توان گفت هیچ پوشش گیاهی در آن دیده نمی‌شود و کاملا برهوت است. چندین هزار تپه‌ی کوچک و بزرگ مخروطی شکل و اشکال فرسایش در این منطقه وجود دارد که در گذشته از زمین جوشیده و به همان شکل سفت شده‌اند و این امر باعث شکل گرفتن تپه ماهورهای متداخل و گسترده شده است. در این منطقه یک چشمه‌ی گوگرد می‌جوشد که خاصیت درمانی هم دارد. 

بام قشم

در قسمت غربی جزیره‌ی قشم ارتفاعاتی به چشم می‌خورد که به بام قشم شهرت دارد. این منطقه در حد فاصل شمال و جنوب جزیره قرار گرفته که فلاتی نیمه مرتفع است که گسترده‌ترین بخش مرتفع جزیره را شکل می‌دهد. جنس بخش‌های مرتفع این مناطق از سنگ آهک تشکیل یافته و جنس دامنه‌ها و حاشیه‌ها ماسه سنگ، مارن و سیلت است.

از این ارتفاعات می‌توانید چشم‌اندازی از جنگل‌های حرا و سواحل شمالی خلیج فارس را به تماشا بنشینید. در اینجا می‌توانید یک آب‌انبار قدیمی برای جمع‌آوری و نگهداری آب باران را ببینید و در قسمتی نیز انبوهی از درختان دیده می‌شود. 

تنگه عالی محمد

تنگه‌ی عالی محمد در نزدیکی تنگه چاهکو قرار دارد که در برخی از بخش‌های آن آب نمایان است و نام‌های دیگری مانند «تنگه‌ی آب‌نما» و «تنگه‌ی سنگ‌آب» دارد. روی دیواره‌های این تنگه حفره‌ها و شیارهای زیادی دیده می‌شود که اشکالی مانند نیم‌کروی، قاشقی و طاقچه‌ای دارند. در اواسط تنگه دیواره‌ها کاملا به هم نزدیک شده و مسیر حرکت بسیار دشوار می‌شود. در نهایت مسیر شما به گنبد نمکی نمکدان می‌رسید که زیبایی چشم‌نوازی دارد. 

جزایر ناز

جزایر ناز تنها جایی در جزیره‌ی قشم است که به دلیل شرایط جزر، می‌توان با پای پیاده یا با خودرو تا فاصله‌ی یک کیلومتری داخل آب‌های خلیج فارس رفت. وسعت این جزایر حدود ۳ هکتار است و دیواره‌ای صخره‌ای به طول ۵ الی ۱۰ متر دارد و به علت نداشتن ساحل شنی، در هنگام جزر آب دریا و پسروی کامل آن، باریکه‌ای از خشکی ایجاد می‌شود که به ساحل قشم متصل است. زیبایی و ویژگی منحصر به فرد این سواحل، این مکان را به جاذبه‌ای محبوب میان گردشگران تبدیل کرده است. 

گورستان های تاریخی قشم

قدمت قشم به قبل از میلاد مسیح  می‌رسد و به علت همین امر، آثار تاریخی زیادی از جمله گورستان‌های تاریخی متعدد دارد. امروزه چندین قبرستان دایر و متروکه بیرون و داخل شهر قشم قرار دارد که از آن جمله می‌توان به گورستان محله‌ی چاه بهار، سید مظفر، کوهی، زیرکوه، محله‌ی مخابرات (گورفرنگی)، محله‌ی مسنی و سرکوه کولغان اشاره کرد. 

مقبره مقدس تم سنیتی

مقبره‌ی بی‌بی مریم یا تم سنیتی در روستای تم سنیتی قرار دارد و قدمت آن به سده‌ی ۸ هجری قمری بازمی‌گردد. بعضی‌ها می‌گویند که نام این بنا باید نامی باشد که اسپانیایی‌ها به بقعه‌ی پیر داده و آن را «Tomb Saint» نامیده و محلی‌ها آن را تم سنیتی خوانده‌اند.

این مقبره بنای چهارضلعی دارد که از بیرون به ۸ ضلع تبدیل شده و در نهایت به گنبد ختم می‌شود. این بنا ویژگی‌های معماری دوران سلجوقی را دارد. جنس گنبد آن از مرجان‌های دریایی است و داخلش را نیز با آهک صدفی پوشش داده‌اند. درب کوتاه بقعه پیر به گورستانی وسیع باز می‌شود که روی مزارهای آن گل‌های کاکتوس کاشته‌اند. 

منبع: کجارو

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام از نظارت گروهی بر واحدهای اقامتی و تأسیسات گردشگری در استان ایلام خبر داد.

به نقل از روابط عمومی و امور فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایلام، جوریه کلانتری معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: «با توجه به نزدیک شدن به ایام نوروز و تشکیل ستاد اجرایی خدمات سفر، در راستای کنترل کیفیت خدمات در تأسیسات گردشگری معاونت گردشگری برنامه بازدید خود را آغاز کرده است.»

بازدید ها با همکاری و همراهی دستگاه های نظارتی ازجمله تعزیرات مدیریت اماکن بهداشت و سازمان صنعت معدن و تجارت انجام می شود.

برنامه بازدید این کمیته مشترک به صورت گروهی انجام می شود و در این برنامه همه تأسیسات گردشگری موجود در شهرستان ها و واحدهای بین راهی تحت نظارت اداره کل میراث فرهنگی درباره بهداشت، کیفیت غذا و نحوه ارائه خدمات مطلوب به مشتریان بازدید و بررسی می شود.

معاون گردشگری افزود: «در این بازدید چنانچه مورد خلافی مشاهده شود با واحدهای متخلف اقدام قانونی می شود.»

واحدهای اقامتی و تأسیسات گردشگری ایلام زیر ذره بین نظارت گردشگری

همچون روال هفته های قبل سرویس هنری روزیاتو، گالری گردی این هفته هم نگاهی دارد به جدید ترین خبرها و رویدادهایی که در نگارخانه های پایتخت در سومین هفته سرد بهمن ماه در حال انجام است. گزارش این هفته را با نمایشگاه عکس رضا کیانیان آغاز می کنیم.

با ما در گالری گردی این هفته همراه باشید.

رضا کیانیان از «دچار آبی بیکران» می گوید

نگارخانه آرت سنتر، در آستانه بیستمن سالگرد تاسیس خود، میزبان جدیدترین عکس های رضا کیانیان، هنرپیشه نامدار سینما، تئاتر و تلویزیون بوده که بار دیگر، با دنیای عکس، به نگارخانه های پایتخت برگشته و این بار، طبیعت را سوژه لنز دوربین خود قرار داده است. او قبلا گفته بود که با عکاسی، به شکار طبیعت می رود.

رضا کیانیان در مراسم افتتاحیه نمایشگاه دچار آبی بیکران در آرت سنتر

این نمایشگاه عکس، سومین نمایشگاه عکس انفرادی استاد کیانیان بوده که تا ۲۵ بهمن سال جاری در آرت سنتر برپاست. کیانیان، پیش از این، دو نمایشگاه انفرادی عکس را در فرهنگسرای نیاوران و گالری ماه مهر برگزار کرده بود که با استقبال گالری گردها، به خصوص چهره های سرشناس سیاسی و فرهنگی کشور مواجه شد.

نام نمایشگاه، برگرفته از شعر مسافر سهراب سپهری، شاعر معاصر کشور است. در این نمایشگاه، ۱۲ عکس از مرداب انزلی و ۱۲ عکس از کهکشان، بر دیوار گالری آرت سنتر تهران در معرض دید عموم قرار گرفته و بیانیه گالری می گوید:

دچار، یعنی عاشق/ و فکر کن که چه تنهاست، اگر که ماهی کوچک دچار آبی بیکران دریا باشد». «دچار آبی بیکران» نام آخرین نمایشگاه عکس‌های من است که پانزدهم بهمن امسال در باغ انجمن خوشنویسان – آرت سنتر – برگزار خواهد شد .این بار عکس‌های من پر از رنگ و پر از زندگی است. دو سال گذشته که سفری به اهواز داشتم، یک روز عصر کنار کارون قدم می‌زدم.

کارونی که روزی زیبا بود و امروز بی‌پناه و غریب است. در اوج غم و غصه‌ای که داشتم ناگهان قایقی مرا به خود خواند. نگاهش کردم. او هم غریب و بی سر نشین، کنار رود بود. خوب که نگاهش کردم، دریافتم با تمام غربتش و رنگ ریخته‌گی‌هایش پر از زیبایی بود! داشت به من می‌گفت حتی در این حال هم زندگی هست و زیبایی هست. مسحور این پیام او، دوربینم را از جلدش بیرون کشیم و از زیبایی‌های او عکس گرفتم … و عکس گرفتم.

دچارش شده بودم. می‌گفت: در مرگ زندگی هست. در زشتی زیبایی هست. در تباهی رنگ هست. یکی از این عکس‌ها را در نمایشگاهی که به یاد عباس کیارستمی برپا شده بود، به نمایش گذاشتم. او استاد عشق ورزی به زندگی بود و من پیام آن قایق غریب را تقدیم او کردم. اما وقتی از اهواز برگشتم همه قایق‌ها مرا صدا می‌زدند و همه آب‌هایی که در حال نابودی بودند. کوله‌ام را برداشتم و به سمت انزلی رفتم. مرداب شقایق‌ها .

در این بیانیه آمده است:

هرگز به به کهکشان سفر نکرده‌ام. اما کهکشان در من سفر کرده است! کهکشان خودش را در جزییاتی از همین وسایل دور و برم به من نشان داد. حیرت کردم. من از نوجوانی در جادوی بی انتهایی کهکشان سرگردان بودم و بارها از این همه وسعت و بی‌کرانگی گریسته بودم و حالا کهکشان مرا به خود خواند. از بالا پایین آمد برای من! برای من! و عکس گرفتم و عکس گرفتم… شاید باورتان نشود من از کهکشان عکس گرفتم. شاهد من دوازده عکسی است که در کنار جادوی رنگ‌های قایق‌ها ،از پانزدهم بهمن می‌توانید ببینید!

گفتنی است، برخی از آثار کیانیان در حراجی کریستی به فروش رفته و گالری چند سال پیش ایشان که تصاویری از اکالیپتوس بود، بازتاب گسترده ای پیدا کرد.

گالری اُ با ضمیمه های سرگردان

این نگارخانه تا ۲۶ بهمن ماه سال جاری، میزبان نمایش نقاشی های غزال خطیبی با عنوان ضمیمه های سرگردان است که برای عاشقان نقاشی، انتخاب خوبی به نظر می رسد.

گالری اُ به نشانی خیابان ویلا (نجات‌اللهی)، کوچه خسرو،‌ پلاک ۴۶ در دسترس است.

چیدمان های دیوید چیلر آمد

این، عنوان نمایشگاه انفرادی چیدمان است که با موضوع رنگ‌شناسی، از ۱۵ بهمن لغایت ۱۴ اسفند سال جاری در  گالری آب /انبار واقع در خیابان انقلاب، دروازه دولت، خیابان خاقانی، کوچه روشن‌منش، پلاک ۲ برگزار می‌شود.

امیر کبیر نژاد با گالری آبی

این نقاش جوان کشورمان تا ۲۶ بهمن ماه، تابلوهای خود را در نمایشگاهی با عنوان «در کنج قفس پشت خمی دارد شیر»، در معرض دید علاقمندان قرار داده است. برای مشاهده آثار به: خیابان دولت، دیباجی جنوبی، روبه‌روی پارک ارغوان، کوچه مژگان، پلاک۴۱ مراجعه کنید.

روایت های «گام رنگی» در نگارخانه آتشزاد

نگارخانه آتشزاد، این روزها میزبان نمایشگاه نقاشی‌های محمدرضا امانی با عنوان «گام رنگی» است که تا ۲۵ بهمن ماه در معرض دید گالری گردهای پایتخت قرار دارد. آتشزاد در خیابان ولیعـصر، نرسیـده به میدان ونک، خیابان عباسپور (توانیـر) شمـالـی، بعـد از پـل همت، پـلاک ۲۳۳ قرار دارد.

نمایشگاه عکس بناهای قدیمی در نگارخانه احسان

تا آخر همین هفته فرصت دارید برای تماشای نمایشگاه عکسی با عنوان بناهای قدیمی در تهران، که توسط سجده مدنی، عکاس جوان پایتخت برگزار شده است، به گالری احسان واقع در اقدسیه، آجودانیه، خیابان چهاردهم شرقی، شماره ۲۲ مراجعه کنید.

یادواره استاد میرخانی در نگارخانه ترانه باران

نگارخانه ترانه باران، این روزها میزبان نمایشگاهی با عنوان یادی از استاد سید حسین میرخانی است که تا ۲۶ بهمن ماه در این گالری برپا شده است. برای مشاهده آثار به نشانی این مجموعه به آدرس: خیابان شریعتی، پل رومی، خیابان شریفی منش، نبش کوچه لادن پلاک۲۷، واحد۲۲ مراجعه کنید.

رگ حیات به پروژه های آران آمد

رگ حیات، عنوان نمایشگاه نقاشی امیر حسین اخوان است که تا آخر همین هفته در نگارخانه پروژه های آران در معرض دید عاشقان نقاشی قرار دارد. این نگارخانه در نشانی خیابان نوفل‌شاتو بعد از حافظ، کوچه لولاگر واقع شده است.

جیغ بنفش به گالری دنا آمد

نمایشگاه گروهی مولتی مدیا با عنوان جیغ بنفش با گردآوری الهام زارع‌نژاد و با آثاری از فرشید پارسی کیا. ایلیا تهمتنی، سیامک تقی‌زاده، بابک حقی، مصطفا سون، کیوان مهجور، سیاوش مقیمیان، تهمینه منزوی، مرحوم هوشنگ ایرانی، شاهین نوروزی و رسول یونان تا ۲۵ بهمن در گالری دنا به نمایش در آمده است.

این نگارخانه در نشانی خیابان طالقانی، سپهبد قرنی، کوچه سوسن، پلاک۴ قرار دارد.

از زرنا تا زیر زمین دستان

دو نگارخانه دیگر تهران، این روزها میزبان نمایشگاه نقاشی هنرمندان جوان پایتخت است. گالری زرنا، نقاشی‌های ستاره یغمایی با عنوان «کوچه باغ» را از ۱۵ تا ۲۰ بهمن در  خیابان شهرارا، خیابان ۱۳، پلاک ۱۲، طبقه دوم به نمایش در می‌آورد.

در نگارخانه زیر زمین دستان، آثار نقاشی نریمان فرخی با عنوان «سیاه زرد» ۱۵ بهمن تا ۱۱ اسفند به نشانی خیابان فرشته، خیابان بیدار، پلاک ۶۶ به نمایش در خواهد آمد که فرصت خوبی برای گالری گردها خواهد بود.

 پنجاهمین سالگرد تاسیس گالری سیحون

نمایشگاه پنجاه سالگی گالری سیحون تهران، این روزها میزبان نمایش آثار ۵۰+۵ هنرمند معاصر کشور است.

به مناسبت پنجاهمین سال تاسیس این گالری با نمایش هنرمندان برجسته معاصر از جمله:

آیدین آغداشلو، فریدون آو، محمد احصایی، علیرضا اسپهبد، پروانه اعتمادی، هانیبال الخاص، رضا بانگیز، جمال بخش‌پور، هوشنگ پزشک‌نیا، فرامرز پیلارام، ژازه تباتبایی، صادق تبریزی، پرویز تناولی، مریم جواهری، قاسم حاجی‌زاده، واحد خاکدان، بهرام دبیری، کامبیز درم‌بخش، گارنیک دِرهاکوپیان، جعفر روح‌بخش، حسین زنده‌رودی، ابوالقاسم سعیدی، سهراب سپهری، هوشنگ سیحون، معصومه سیحون، عربعلی شروه، حجت‌الله شکیبا، کوروش شیشه‌گران، علی‌اکبر صادقی، بهجت صدر، علی‌اکبر صفائیان، بهرام عالیوندی، مسعود عربشاهی، طلیعه کامران، کامران کاتوزیان، حسین کاظمی، پرویز  کلانتری، رضا مافی، لیلی متین‌دفتری، حسین محجوبی، اردشیر محصص، بهمن محصص، سیراک ملکنیان، مرتضی ممیز، رحیم ناژفر، غلامحسین نامی، منوچهر نیازی، سرکیس واسپور، محسن وزیری‌مقدم، افشین پیر‌هاشمی، صادق تیرافکن، ایرج شافعی، مکرمه  قنبری، احمد نصرالهی، اسماعیل توکلی (مش اسماعیل)

۱۵ تا ۲۱ بهمن‌ماه در گالری سیحون واقع در خیابان وزرا، کوچه چهارم، شماره ۱۱ و گالری سیحون دو واقع در خیابان مقدس اردبیلی، خیابان پسیان، خیابان سینایی، پلاک۲۴ ،میزبان علاقه‌مندان به هنرهای تجسمی است.

 نمایشگاه گروهی  نفاشی در گالری شکوه

گالری شکوه، مقصد دیگری گالری گردهای عاشق نقاشی است که تا ۲۱ بهمن ماه، میزبان نمایش آثاری از واحد خاکدان، فخرالدین فخرالدینی، سیامک عزمی، حجت‌الله شکیبا و چند هنرمند دیگر با عنوان “واقع‎گرایی از دیروز تا امروز” است.

آثار این هنرمندان را تا ۲۰ بهمن ماه در خیابان فرمانیه، بلوار اندرزگو، خیابان امیر نوری، پلاک ۱۹ مشاهده کنید.

نگارخانه شهر آوا  با خاطراتی از موسیقی سرزمین من

خاطراتی از موسیقی سرزمین ما، عنوان نمایشگاه آثار فتومونتاژهای ورکشاپ ناصر پلنگی است که تا ۲۱ بهمن سال جاری در نگارخانه شهر آوا در معرض دید علاقمندان قرار می گیرد.

نگارخانه شهر آوا میدان تجریش، خیابان شهید دربندی (خیابان مقصود بیک)، سه راه تختی، خیابان موزه، موزه موسیقی، نگارخانه شهرآوا برگزار می شود.

نگارخانه صا، میزبان زیبا ویشته

نمایشگاه نقاشی زیبا ویشته ۱۵ بهمن ماه در گالری صا افتتاح می‌شود و تا ۲۳ بهمن در پاسداران، بوستان هشتم، پلاک ۱۳۴، طبقه همکف برپاست.

آرزو جباری به گالری فردا رفت

گالری فردا در این هفته آثار آرزو جباری را در نمایشگاهی تحت عنوان “استخوان‌های دوست داشتنی” روی دیوار خواهد برد.

این نمایشگاه از ۱۵ تا ۲۱ بهمن ماه در گالری فردا برپا خواهد بود و علاقه‌مندان برای دیدن آن می‌توانند از ساعت ۱۶ تا ۲۰ به گالری فردا واقع در خیابان کریم‌خان زند، زیر پل کریم‌خان، خیابان حسینی، کوچه اعرابی ۶، پلاک دو واحد ۲ مراجعه کنند.

عکاسان رسانه به نگارخانه لاله رفتند

خبر بعدی اینکه، نمایشگاهی از آثار عکاسان رسانه پایگاه عکس چیلیک با عنوان “عکس نوشت” با ارائه آثاری از عبدالرضا محسنی، سپیده سیرانی، مجید سامانیان، میترا محمدی، سعید ثابت مقدم، فاطمه حجازی، ابراهیم باقرلو، اعظم حشمتی، حسین عصاری آرانی، مریم خداوردی، مهدیه زینی اسکویی، محمدرضا خرازی، سارا فیروزی، محمدرضا زارع، نسرین رستمی، جواد میرزاپور، ندا رهگذر، محمدرضا رحیمی، گل گونه نجفی، سیدایمان میری، آمنه عبادی، نیلوفر زارعی، مجتبی محسنی، سهیلا خان میرزایی، عرفانه سعیدیان، یاسمن حسین پور، مهدی سروری ۱۵ تا ۲۴ بهمن  از ساعت ۹ تا ۱۳ و ۱۴ تا ۱۹ به استثنای ایام تعطیل در خیابان دکتر فاطمی، ضلع شمالی پارک لاله دایر خواهد بود.

نمایشگاه نقاشی نوگرای ایران در ماه مهر

 “منظره سرایی” نمایشگاه نقاشی نوگرای ایران با ارائه آثاری از سهراب سپهری، ابوالقاسم سعیدی، بهجت صدر، ناصر عصار، حسین کاظمی و منوچهر یکتایی ۱۵ بهمن ماه تا ۲۰ اسفند در خیابان آفریقا ، کوچه نیلوفر ، پلاک ۷ دایر است.

نمایشگاهی گروهی رخ در گالری نک

نمایشگاه گروهی “رخ” که ندا درزی آن را گردآوری کرده با ارائه آثاری از، نسرین ملک‌ثابت، مریم اشکانیان، هدا زرباف، شایا شهرستانی، بهار اربابی، منصوره باغ‌گرایی، مهسا تهرانی، شهریار رضایی، اعظم حسین‌آبادی، عاطفه خاص و آزاده یاسمن ۱۵ تا ۲۹ بهمن ماه در گالری نک واقع در بزرگراه مدرس شمال، خیابان ظفر، خیابان تخارستان، انتهای نیل، کوچه سینا، پلاک ۷۷ به نمایش در امده است.

 نمایشگاه زبور آلات در هفت ثمر

قبلا در گزارشی درباره نمایشگاه “ آقا محمد خان دمت گرم”، به معرفی برخی از زیورآلات ساخته شده توسط گروهی از جوانان پایتخت اشاره کردیم. این بار نیز،  نمایشگاه زیورآلات رخساره هاشمی حائری ۱۵ بهمن در گالری هفت‌ثمر افتتاح شد و تا ۲۰ بهمن در خیابان مطهری، خیابان کوه نور، کوچه پنجم، شماره ۸  ادامه دارد.

چه خبر از گالری نیاوران؟

گالری نیاوران، این روزها، میزبان نمایشگاه نقاشی‌خط‌های فاطمه حسنی با عنوان “ندانم‌های بسیار” آثار نقاشی عاطفه حسینی از روز جمعه ۱۵ بهمن در معرض دید علاقه‌مندان قرار می‌گیرد. این نمایشگاه تا ۲۳ بهمن در خیابان پاسداران، مقابل پارک نیاوران، فرهنگسرای نیاوران برپا خواهد بود.

طراحی های امیر کم گویان در نگارخانه آران

نمایشگاه طراحی‌های امیر نصر کم‌گویان با عنوان “اسرارالنسیان” تا ۲۹ بهمن ماه در گالری آران واقع در خیابان کریم خان، خیابان خردمند شمالی کوچه دی پلاک ۱۲ برپاست.

عاشقان چیدمان به آرته بروند

هنر چیدمان، مخاطبان بسیاری در تهران برپا کرده است. خبر دار شدیم که نمایشگاه گروهی چیدمان با عنوان “جستجوی رویای گم‌شده در پایان تاریخ” با ارائه آثاری از مجتبی قنبری و مالک دهقان تا ۱۸ بهمن در گالری آرته واقع در ونک، خیابان ملاصدرا، بزرگراه کردستان جنوب، شیراز جنوبی، پایین‌تر از همت، بلوار علی خانی، ۲۰ متری گلستان، ۱۲ متری دوم، پلاک ۳۳ برقرار است.

چه خبر از گالری اثر؟

گالری اثر آخرین مجموعه آثار شاه‌پری بهزادی را نمایش می‌دهد. این نمایشگاه تا ۲۹ بهمن‌ماه در گالری اثر واقع در خیابان ایرانشهر، روبروی خانه هنرمندان، شماره ۱۶ میزبان علاقمندان است.

نقاشی های هاتفی به گالری افرند رسید

نمایشگاه نقاشی‌های هوشنگ هاتفی با عنوان “پلاک ۴۷” تا ۲۲ بهمن ماه در بزرگراه جلال آل احمد، خیابان جهان‌آرا، خیابان ۱۹ام (جلال حسینی)، بعد از تقاطع اشک‌شهر، پلاک ۴۸۸ برپاست.

از الهه تا ایرانشهر

سه نمایشگاه نقاشی در خیابان آفریقا، ایرانشهر و الهیه تهران برپاست که برای عاشقان گالری گردی، بنا به موقعیت مکانی خود،‌ انتخاب خوبی خواهد بود.

نخست، نمایشگاه نقاشی‌های مریم طاهریان‌فر است که تا ۱۸ بهمن در گالری الهه واقع در بلوار آفریقا، انتهای خیابان گلفام، خیابان نازنین، بن بست امینی، پلاک ۳ میزبان علاقمندان به هنر خواهد بود.

دوم، نمایشگاه “امر گشوده” نقاشی‌های سعید خاورنژاد تا ۲۰ بهمن در محل گالری ایرانشهر واقع در خیابان استاد نجات‌اللهی (ویلا)، خیابان سپند، پلاک ۶۹۹ میزبان علاقمندان است.

سوم،  “عبور باید کرد” نمایشگاه نقاشی‌های بیتا وکیلی است که، تا ۲۲ بهمن‌ماه ۱۳۹۵ در گالری ایوان به آدرس الهیه، خیابان مهدیه، خیابان جبهه، کوچه لسانی، بن‌بست حمید، شماره ۱ ارائه شده  است و علاقه‌مندان می‌توانند هر روز به جز شنبه‌ها از ساعت ۱۶ تا ۲۰ از این آثار دیدن کنند.

جواهرات هنری دلبری در گالری ثالث

نگارخانه ثالث تهران، این روزها میزبان نمایشگاهی خاص بوده که در آن، مجسمه ها و جواهرات هنری امیر حسین دلبری را در معرض دید عموم قرار داده است.

“این گونه شیوه های مدارا” عنوان این نمایشگاه است؛ گالری ثالث در خیابان کریم خان، بین خیابان های ماهشهر و ایرانشهر پلاک ۱۴۸ واقع است.

چه خبر از نگارخانه شیرین؟

نگارخانه شیرین، در روزهای سرد بهمن ۹۵، روزگار داغی را سپری می کند. در شیرین دو: نمایشگاه نقاشی‌های نیلوفر وجدانی با عنوان “خلوت آیینه‌ها ”  تا ۲۰ بهمن  در گالری شیرین برپاست. در نگارخانه شیرین سه نیز،  سهیل فراهانی راد آثار خود را با عنوان “طاق” تا ۲۰ بهمن در گالری شیرین واقع در کریم‌خان زند، خیابان سنایی، کوچه ۱۳، شماره ۵۵، به تماشا در می‌آورد.

نمایشگاه گروهی طراحی در نگارخانه ماه

خبر بعدی اینکه، نمایشگاه گروهی‌ طراحی با ارائه آثاری از :

واحد خاکدان، قاسم حاجی‌زاده، احمد مرشدلو، هاوار امینی، بهمن محمدی، حسین چراغچی، دنیا رستمی، رضا پناهی، زهرا شفیع، زهرا عیشی، سلغز پزشکیان، سوده داود، شاهو بابایی، عسل پیروی، عسل فلاح، علی رستگار، علیرضا جدی، علیرضا دیانی، علی سلطانی، علی علوی، فرزانه حسینی، محسن فولادپور، محمد رحیمی، مرتضی یزدانی، مرجان مرتضوی، مهرداد لرپور، مهدی فاتحی، مهدی فرهادیان، مهرداد خطایی، نازنین اصغرزاده و نزار موسوی‌نیا تا ۲ اسفند، در خیابان افریقا، کوچه گلستان، شماره ۲۶ ادامه دارد.

 از مستقل تهران تا نگارخانه آ

پنج مقصد دیگر گالری گردی تهران برای عاشقان نقاشی را می توان در موارد زیر دانست:

نگارخانه مستقل تهران، این روزها با نمایشگاهی با عنوان: “قاموس:برخورد” تابلوهای نقاشی مجتبی تقوایی را در معرض دید علاقمندان قرار داده که تا ۲۱ بهمن می توانید از آن بازدید کنید. این آثار در چهارراه ولیعصر، ضلع شرقی پارک دانشجو (تئاترشهر)، خیابان رازی پلاک ۵۰ به نمایش در آمده است.

نگارخانه مهروا این روزها، یکی دیگر از مقصدهای گالری گردی برای عاشقان نقاشی است. نمایشگاه نقاشی‌های مامک حجازی با عنوان “سرزمین عجایب” تا ۱۸ بهمن در خیابان کریم‌خان زند، خیابان شهید عضدی (آبان جنوبی)، شماره ۳۸ گالری مهروا به نمایش در آمده است.

مقصد سومی که معرفی می کنیم، نگارخانه هور است که میزبان نمایشگاه نقاشی‌های علی گلستانه است که آثار این هنرمند را تا ۲ اسفند در معرض دید علاقمندان قرار می دهد. خانه هور واقع در خیابان مطهری، خیابان میرزای شیرازی شمالی، کوچه نعیمی، شماره ۱۲۲ دایر است.

مقصد چهارم نقاشی گردی پایتخت در بهمن سرد ۹۵، نگارخانه آ است که میزبان نمایشگاه طراحی‌های بهرام کلهرنیا با عنوان “سهم شک” است. آثار این هنرمند تا بیست و دوم بهمن‌ماه در گالری آ واقع در خیابان کریم‎خان زند، خیابان عضدی (آبان جنوبی)، کوچه ارشد، پلاک ۷  در معرض دید علاقمندان قرار دارد.

مقصد آخر نقاشی گردی در گالری های تهران، نگارخانه آ (۲) بوده که نقاشی‌های یاسر میرزایی با عنوان “خاک، زیر پای گرگ‌ها” را تا ۲۲ بهمن ماه در معرض دید علاقمندان قرار می دهد. این نگارخانه در خیابان کریم‎خان زند، خیابان عضدی (آبان جنوبی)، کوچه ارشد واقع شده است.

نگارخانه ۲۶ با نمایش ۵۶ اثر از ۴۶ هنرمند

خبر آخر گالری گردی این هفته، به نگارخانه ۲۶ تهران اختصاص دارد که میزبان نخستین نمایشگاه دوره دوسالانه چاپ دستی، با نمایش ۵۶ اثر برگزیده از چهل و شش هنرمند است.

این دوسالانه در دو بخش موضوعی و آزاد، برگزار می‌شود که ۳ نفر برگزیده هر بخش از دوسالانه در مراسم اهدای جوایز و حین نمایشگاه اعلام خواهد شد. لیندا آهنی، ماریا احمدی، فائزه احمدی، افسانه اسکویی، سارا اسلامی، آوا افشاری، الهام بهاالدینی، علیرضا بهراملو، آیدا پاشاخانلو، سمیرا پیشنمازی، نسترن پیل وری، بهاره تقی خانی، مریم توکلی، احمدرضا ثقفی، هدیه جعفری، طاهره جهان بین، سارا چاوشی، صدف حسامیان، نسیم حسن زاده، احسان خاکسار حقانی، فرشته خسرو شاهی، مهرناز دالوندی، لادن ذوالفقاری، فروغ ریحانی، سمیرا زمانی، نازلی شهوق، مهدیه عزیزی راد، زهره عطاران، محمد علیزاده، کژال فخری، پروانه فرمانی، پیام قلیچی، حمیدرضا قیاسی، سارا کاوه، هدی کریمی، سعیده گوهری، فرشته متقی، سعید مومیوند، آدنا میرزاخانیان، عباس میرزایی، المیرا میرمیران، سعیده میقانی، زهرا نازلی، رزیتا نصرتی، آنالی وکیلی و آرمین ولی‌پور برگزیدگان نهایی این نمایشگاه هستند. این نمایشگاه تا ۲۰ بهمن در فرمانیه شرقی، خیابان سلمان‌پور‌ ظهیر، شماره ۲۶، واحد ۳ برپا خواهد بود.

امیدواریم گالری گردی این هفته، فرصت خوبی برای گردشگری شهری در روزهای پایانی زمستان ۹۵ را در اختیار هنردوستان پایتخت قرار دهد.

منبع: روزیاتو

امروز دهم بهمن روز جشن سده است. یکی دیگر از جشن‌های ایرانی که هنوز هم در بسیاری از شهرهای ایران از جمله کرمان برگزار می‌شود. برای آشنایی با این جشن بزرگ با کجارو همراه باشید.

در میان عناصر چهارگانه از دیر باز آتش در میان آریاییان اعتبار دیگری داشته است. در اوستا آتش فرزند اهورامزدا و سپندارمذ=(زمین) نامیده می‌شود. از این رو ایرانیان باستان آن را همیشه فروزان می‌داشتند و نشانه اهورایی‌اش می‌دانستند و شعله‌اش را نماد فروغ ازلی می‌شمردند و آتشکده‌های همیشه روشن برای آنان به منزله محراب پیروان مزدیسنا بود. آنان بر این باور بودند که هستی با وجود آتش است که می‌تواند ادامه یابد.

ایرانیان باستان عقیده داشتند که شادی از بخشش‌های اهورایی و اندوه از پدیده‌های اهریمنی است. آنان غم را نمی‌شناختند و حتی در سوگ کسی نیز به اندوه نمی‌نشستند و شیون و زاری را گناهی بسیار برزگ می‌شمردند، از این رو می‌کوشیدند تا همیشه شاد باشند و در هر فرصتی جشنی سزاوار می‌آراستند و با گردهمایی به شادمانی و سرور می‌پرداختند. در میان این جشن‌ها سه جشن زمستانی است که آتش در آنها نقشی اساسی دارد و آتش‌افروزی از مراسم بنیانی آنهاست. این سه جشن به ترتیب عبارتند از جشن یلدا، جشن چهارشنبه‌سوری و جشن سده.

در میان این سه جشن آتش‌افروزی جشن سده از ارزش دیگری برخوردار است چرا که ریشه این جشن پیوندی تنگاتنگ با پیدایش آتش دارد.

در دهمین روز یا آبان روز از بهمن ماه با افروختن هیزمی که مردم از پگاه بر بام خانه خود یا بر بلندی کوهستان گرد آورده‌اند، این جشن آغاز می‌شود.

در اشارات تاریخی این جشن همیشه به شکل دسته جمعی و با گردهمایی همه مردمان شهر و محله و روستا در یک جا و با برپایی یک آتش بزرگ برگزار می‌شده است. مردمان در گردآوردن هیزم با یکدیگر مشارکت می‌کنند و بدین ترتیب جشن سده، جشن همکاری و همبستگی مردمان است. امروزه این جشن بین بسیاری از زرتشتیان ایران و خارج از ایران رواج گسترده دارد. زرتشتیان تهران، کرج، استان یزد و روستاهای اطراف میبد و اردکان، کرمان و روستاها، اهواز، شیراز، اصفهان، اروپا (سوئد) و آمریکا (کالیفرنیا) و استرالیا با گردآمدن در یک نقطه از شهر یا روستا در کنار هم آتشی بسیار بزرگ می‌افروزند و به نیایش‌خوانی و سرودخوانی و پایکوبی می‌پردازند.

این جشن در تقویم جدید زرتشتیان مصادف با مهر روز از بهمن‌ماه شده حال آنکه ابوریحان بیرونی و دیگر منابع آنرا آبان روز گزارش کرده‌اند.

بعضی دانشمندان نام سده را گرفته شده از صد می‌دانند. ابوریحان بیرونی می‌نویسد:

سده گویند یعنی صد و آن یادگار اردشیر بابکان است و در علت و سبب این جشن گفته‌اند که هرگاه روزها و شب‌ها را جداگانه بشمارند، میان آن و آخر سال عدد صد بدست می‌آید و برخی گویند علت این است که در این روز زادگان کیومرث، پدر نخستین، درست صدتن شدند و یکی از خود را بر همه پادشاه گردانیدند و برخی برآنند که در این روز فرزندان مشی و مشیانه به صد رسیدند و نیز آمده که شمار فرزندان آدم ابوالبشر در این روز به صد رسید.

نظر دیگر اینکه سده معروف، صدمین روز زمستان است. از ابتدای زمستان (اول آبان ماه) تا ۱۰ بهمن که جشن سده است، صد روز و از ۱۰ بهمن تا نوروز و اول بهار ۵۰ روز و ۵۰ شب بوده است و به علت اینکه از این روز به بعد انسان به آتش دست پیدا کرده است شب هم مانند روز روشن و گرم و زنده‌ است شب‌ها هم شمرده می‌شوند.

یکی دیگر از دلایل گرامیداشت این شب این است که ایرانیان دو ماه میانی زمستان را، همان دی و بهمن را، بسیار سخت و هنگام نیرومند شدن اهریمن می‌دانستند و برای پایان یافتن این دوماه نیایش‌های ویژه‌ای برگزار می‌کردند. از شب چله که چله بزرگ نیز نامیده می‌شد و در آن مهر برای مبارزه با اهریمن دوباره زاده شده بود تا شب دهم بهمن ماه که جشن سده و چله کوچک نامیده می‌شد برابر ۴۰ روز است و به دلیل اینکه آتش (مظهر گرما و نور و زندگی) در روز سده کشف شده بود و وسیله دیگری برای مبارزه با اهریمن و بنا بر آیین باعث روشنایی شب مانند روز شد از شب چله کوچک تا اول اسفند ۲۰ روز و ۲۰ شب (جمعاً چهل شب و روز) است.

یکی از نشانه‌های پیوند این دو پدیده مراسمی است که در بین عشایر سیرجان و بافت برگزار می‌شود. شب دهم بهمن آتش بزرگی بنام آتش جشن سده، با چهل شاخه از درختان هرس شده که نشان چهل روز «چله بزرگ» است در میدان ده برمی‌افروزند و می‌خوانند:

سده سده دهقانی، چهل کنده سوزانی، هنوز گویی زمستانی

و برخی گفته‌اند که این تسمیه به مناسبت صد روز پیش از به دست آمدن محصول و ارتفاع غلات است.

«مهرداد بهار» در کتاب «پژوهشی در فرهنگ ایران» و «رضا مرادی غیاث‌آبادی» در کتاب «نوروزنامه»، بر این باورند که سده در زبان اوستایی به معنای برآمدن و طلوع کردن است و ارتباطی با عدد ۱۰۰ ندارد. عدد «سد» به شکل «صد» معرب شده است در حالی‌که واژه «سده» به شکل «سذق» معرب شده است.

اگر نخستین روز زمستان را (روز پس از شب یلدا) تولد دیگری برای خورشید یا مهر بدانیم، می‌توان آن را هماهنگ با جشن گرفتن در دهمین و چهلمین روز تولد، آیین کهن و زنده ایرانی دانست. در همه استان‌های کشور و سرزمین‌های ایرانی‌نشین، برگزاری مراسم جشن دهم و چهلم کودک دیده می‌شود و این واژه سَدا که به معنی پیدایی و آشکار شدن است، در ایران باستان سدُک و در فارسی میانه سداگ بوده و واژه عربی سذق و نوسذق (معرب نوسده) از آن آمده است. روایت‌هایی که جشن سده را به صد روز گذشتن از زمستان و یا پنجاه شب و پنجاه روز مانده به نوروز تعبیر می‌کنند، همگی از ساخته‌های جدیدتر است و در متون قدیمی نیامده‌اند.

هم در کتاب «التفهیم» و هم «آثارالباقیه» ابوریحان، از پدید آمدن آتش سخنی نیست بلکه آنرا افروختن آتش بر بام‌ها می‌داند که به دستور فریدون انجام گرفت و در نوروزنامه آمده است:

آفریدون همان روز که ضحاک بگرفت جشن سده برنهاد و مردمان که از جور و ستم ضحاک رسته بودند، پسندیدند و از جهت فال نیک، آن روز را جشن کردندی و هر سال تا به امروز، آیین آن پادشاهان نیک عهد را در ایران و دور آن به جای می‌آورند.

داستان پدیدآمدن آتش و بنیاد نهادن جشن سده در شاهنامه بدین گونه آمده است که هوشنگ با چند تن از نزدیکان از کوه می‌گذشتند که مار سیاهی نمودار شد. هوشنگ سنگ بزرگی برداشت و به سوی آن رها کرد. سنگ به کوه برخورد کرد و آتش از برخورد سنگ‌ها برخاست.

به گفته فردوسی:

برآمد به سنگ گران‌سنگ خرد هم آن و هم این سنگ گردید خرد

فروغی پدید آمد از هر دو سنگ دل سنگ گشت از فروغ آذرنگ

جهاندار پیش جهان آفرین نیایش همی کرد و خواند آفرین

که اورا فروغی چنین هدیه داد همین آتش آن گاه قبله نهاد

یکی جشن کرد آنشب و باده خورد سده نام آن جشن فرخنده کرد

هوشنگ به شکرانه پیدایش آتش، به نیایش اهورامزدا می‌نشیند و از آن پس آن را جاویدان و فروزان می دارد و فروغ اهورایی‌اش می‌نامد و مردم را به پرستش آن فرا می‌خواند و به جشن و شادمانی می‌پردازد و نام آن جشن را سده می‌گذارد.

به نوشته مورخانی همچون بیرونی، بیهقی، گردیزی جشن سده یکی از سه جشن بزرگ ایرانیان است که در دوران اسلامی، تا اواخر دوران خوارزمشاهیان و حمله مغول دوام آورد و هم سلاطین و امیران و هم مردم عادی این جشن را به‌پا می‌داشتند. مشهورترین و بزرگ‌ترین جشن سده در زمان مردآویج در سال ۳۲۳ هجری در اصفهان برگزار شده است و چنان‌که در تاریخ بیهقی آمده است جشن سده دیگری که به یاد مردم مانده، جشنی است که در زمان سلطان مسعود غزنوی در سال ۴۳۰ هجری برگزار شد. به هر روی، ماندگاری سده در فرهنگ ایرانی بسیار مرهون اقوام گوناگون ایرانی است.

کرمان در هشتاد سال گذشته مهد برگزاری سده بوده است و همه ساله باشکوه‌ترین جشن سده نیز در آن جا توسط همه مردم برگزار می‌شود. در سال‌های پس از انقلاب اسلامی، زرتشتیان این جشن را با روش‌های تازه‌ای که سابقه تاریخی ندارد، برپا می‌کنند. روح‌الامینی، که خود کرمانی است، درباره برگزاری سده در کرمان می‌گوید:

کرمانی‌ها این جشن را باشکوه‌تر از مناطق دیگر برگزار می‌کنند. هنوز هم در کرمان رسم است که کشاورزان از خاکستر آتش بر زمین‌هاشان می‌پاشند، زیرا عقیده دارند که خاکستر آتش سده به زمین برکت می‌دهد.

او ادامه می‌دهد که در گذشته‌های نه چندان دور این مراسم در پشت‌بام‌ها برگزار می‌شد. این جشن جمعی و همگانی است. هیچ‌گاه این مراسم پنهانی و در خفا انجام نمی‌شده و همواره با حضور تعداد زیادی از مردم در بیابان‌ها و دشت‌ها برپا می‌شده است. هنوز هم در کرمان در روز جشن سده، مدارس را تعطیل می‌کنند.

به رغم گذشت هزاران سال از برگزاری نخستین سده، امروزه تغییرات محسوسی در برگزاری این جشن به وجود نیامده است. از آن جا که سده را آتش می‌زنند، به این جشن سده‌سوزی هم می‌گویند.

این جشن به یاد آورنده اهمیت نور، آتش و انرژی است. نوری که از خداوند جداست و از خداوند جدا هم نیست. این جشن بیشتر جشنی کهن و ملی به شمار می‌آید و وارث حقیقی جشن سده نه تنها ایرانیان و آریایی‌ها بلکه میراثی است که به بسیاری از کشورهای همسایه ایران نیز راه یافت.

صادق هدایت در سال‌های جوانی خود از جشن سده زرتشتیان کرمان دیدن و چنین گزارش می‌کند: سده‌سوزی جشنی است که هنوز زرتشیتان کرمان به یادگار جمشید و آیین‌های ایران باستان می‌گیرند و برای این کار موقوفاتی در کرمان در نظر گرفته‌اند. پنجاه روز به نوروز خروارها بوته و هیزم درمنه در گبر محله باغچه بوداغ‌آباد گرد می‌آورند. جنب این باغچه خانه‌ای هست مسجد مانند و موبدان موبد از بزرگان شهر و حتی خارجی‌ها را دعوت شایانی می‌کنند. در این آیین نوشیدنی و شیرینی و میوه زیاد چیده می‌شود و اول غروب آفتاب دو نفر موبد دو لاله روشن می‌کنند و بوته‌ها را با آن آتش می‌زنند و سرود ویژه می‌خوانند هنگامی که آتش زبانه می‌کشد همه میهمانان که بیش از چندین هزار نفر می‌شوند نوشیدنی می‌نوشند و با فریادهای شادی دور آتش می‌گردند و این ترانه را می‌خوانند:

سد به سده، سی به گله پنجاه به نوروز

موبد اردشیر آذر گشسب در کتاب مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان می‌گوید:

این رسم از دیرباز در کرمان بر جای مانده و تا آنجا که پیران سالخورده از نیاکان خود به یاد دارند، همه ساله در روز دهم بهمن ماه برگزار می‌شود.

البته باید اشاره کرد رسم‌هایی مانند سوزاندن کبوتران و پرندگان و جانوران که در حضور شاهان انجام می‌گرفته، به هیچ وجه بر اساس آیین زرتشتی نیست، چرا که آتش نزد آنان بسیار گرامی است و در همه کتاب‌های آیینی زرتشتیان در مورد پاکیزه نگاهداشتن و نیالودن آتش به آنان سفارش بسیار شده است.

در مازندران، لرستان، سیستان و بلوچستان، کشاورزان و روستاییان و چوپان‌ها نزدیک غروب یکی از روزهای زمستان روی پشت بام، دامنه کوه یا کنار کشتزار و چراگاه آتش می افروزند و بنا بر سنتی دیرین پیرامون آن گرد می‌آیند، بی‌آنکه نام جشن سده بر آن نهند.

در قدیم محل جشن در یک فرسنگی شمال شهر کرمان، بعد از ویرانه‌های محله قدیم زرتشتیان، معروف به «محله گبری» در زمین‌های کشاورزی بود. در این محل تنها یک باغ معروف به باغچه «بداق آباد» با دیوارهای بلند و دو دستگاه ساختمان وجود داشت که مراسم سده‌سوزی روبروی در این باغ، در زمین‌های کشاورزی برگزار می‌شود، مالکان از اینکه سده سوزی روی زمین‌های کشاورزی آنان انجام می‌گرفت، استقبال می‌کردند زیرا نه تنها آن را زیان‌آور نمی‌دانستند، بلکه خاکستری را که از آن بجا می‌ماند، برای کشاورزی مفید می‌شمردند. امروزه «باغچه بداق آباد» و زمین‌های کشاورزی اطراف آن به خانه و دکان تبدیل شده و تنها قطعه زمین بزرگی باقی مانده که برای سده سوزی از آن استفاده می‌شود.

سده سوزی در کرمان غروب روز دهم بهمن ماه برگزار می‌شود اما کرمانی‌ها از چند روز قبل در تدارک آن هستند. از اول بهمن عموم باغداران و مالکان، هر یک به قدر همت و به نسبت ثروت خود، چند بار هیزم را که از بیابان‌ها و کوهپایه‌های اطراف فراهم شده، به محل جشن می‌آورند. دست‌فروشان نیز تا روز نهم بهمن محل گستردن بساط خود را معین می‌کنند.

در گذشته که سده سوزی در فضای باز انجام می‌شد، مردم از بعد از ظهر بلند در اطراف محل افروختن آتش به صورت گروهی فرش می‌انداختند و تا فرارسیدن ساعت موعود خود را با گفتگو و دیدار یکدیگر و نوشیدن چای و خوردن آجیل سرگرم می‌کردند، اما این روزها فقط چند ساعت پیش از سده سوزی، در خیابان سده اجتماع می‌کنند.

روز دهم بهمن ماه چهره شهر عوض می‌شود. مغازه‌ها زودتر بسته می‌شود. چند ساعت قبل از افروختن آتش، زنان زرتشتی در آشپز خانه بزرگ باغ «بداق آباد» آش و سیرو می‌پزند. گردهمایی خانواده‌ها در ایوان باغ و خوردن آش و سیرو و آجیل بخشی از مراسم جشن است. فروشندگان دوره‌گرد در کنار میوه و آشامیدنی در بساط خود، حتما باید آجیل (تخمه، پسته، مغز بادام و فندق) را هم داشته باشند.

افزون بر مردم شهر، مردم دیگر هم از حومه و شهر های نزدیک برای شرکت در سده سوزی می‌آیند. برزگران هنگام شرکت در مراسم حتی اگر یک شاخه هیزم هم شده برای خرمن سده می‌آورند تا با رضای خاطر مشتی از خاکستر سده را به همراه ببرند و برای شگون و برکت در کشتزار خود بپاشند.

پس از ساعت‌ها که شعله‌ها فروکش می‌کند، مردم به ویژه جوان‌ترها از روی بوته‌های آتش می‌پرند. در قدیم اسب‌سواران زودتر از مردم خود را به آب و آتش می‌زدند و هنرنمایی می‌کردند.

در آخرین ساعت پایانی جشن که آتش به خاکستر می‌نشیند، مردم پس از گذراندن یک بعدازظهر شورانگیز و درخشان به خانه‌های خود باز می‌گردند. رسم است که کشاورزان مقداری از خاکستر سده را به نشانه پایان گرفتن سرمای زمستان به کشتزارهای خود می‌برند و می‌گویند که در این شب ستاره گرما به زمین درود می‌فرستد.

هر چند که گفته می‌شود مشهورترین و بزرگ‌ترین جشن سده در زمان مردآویج در سال ۳۲۳ هجری در اصفهان برگزار شده، اما به اذعان همگان در حال حاضر باشکوه‌ترین جشن سده را کرمانی‌ها برگزار می‌کنند. البته، محمدعلی گلاب زاده، مورخ و پژوهشگر تاریخ معتقد است که جشن سده در کرمان باشکوه‌ترین جشن، نه فقط در ایران، بلکه در دنیا است.

در همین روز:

• آغاز سلطنت سومین پادشاه ساسانی «هرمز اول» پس از مرگ پدرش «شاپور اول» (۲۷۱ میلادی)
• گاليله نپتون را كشف كرد. (۱۶۱۳ میلادی)

منبع: کجارو

راهنمایان #گردشگری جهان از 10 محور گردشگری شهر تاریخی #اصفهان بازدید کردند.

به گزارش دنیای سفر؛ از صبح امروز یکشنبه 17 بهمن راهنمایان گردشگری بین المللی از محورهای گردشگری شهر تاریخی اصفهان بازدید کردند.

در این بازدیدها 75 نفر از راهنمایان گردشگری استان اصفهان، در کنار سایر راهنمایان ایرانی، به همراه 320 مهمان خارجی از محورهای تاریخی، مجموعه جهانی میدان نقش جهان، مجموعه جهانی مسجد جامع عتیق و محور اصفهان دوران سلجوقی، محور تاریخی جلفا و کلیسای وانک، محور تاریخی زاینده رود و همچنین محور تاریخی اصفهان دوره صفوی بازدید کردند و با آداب و رسوم مردم شهر تاریخی اصفهان آشنا شدند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در مراسم آغاز به کار این تور گردشگری که شنبه شب در هتل عباسی اصفهان برگزار شد، گفت: اصفهان در قلب جغرافیای ایران همواره نقشی تعیین کننده بر فرهنگ و تمدن ایران بزرگ و جهان داشته و در نزد جهانیان شهری مهم، تاریخی و قابل احترام است.

فریدون اله یاری گفت: برگزاری این تور فرصتی مغتنم برای راهنمایان گردشگری جهان است تا بیشتر با جاذبه های فرهنگی، تاریخی و طبیعی اصفهان به عنوان سرزمین رویایی مشرق زمین آشنا شوند.

در این مراسم که به میزبانی اتاق بازرگانی اصفهان برگزار شد، جاذبه های فرهنگی، تاریخی و طبیعی و صنایع دستی همچنین فعالیت های انجام شده در استان اصفهان برای توسعه صنعت گردشگری در قالب کلیپی به تصویر کشیده شد.

بازدید راهنمایان گردشگری جهان از نصف جهان

انواع و اقسام غذاهای موجود در کشور هند، می تواند گواهی بر جمعیت انبوه و پهناوری این سرزمین به شمار آید.

هرآنچه تصورش را کنید از ترکیب گوشت و برنج کاری تا خمیر سرخ شده که در نوعی ادویه به نام chutney و ماست خوابانده شده در این میان وجود دارند.

از طعم های شیرین تا کباب های لذیذ، در این کشور در قالب بهترین بشقاب های غذا قابل خریداری هستند.

در ادامه این نوشته به برخی از این غذاهای لذیذ پرداخته و با بخشی از فرهنگ مردم این سرزمین از طریق خوراکی های خوشمزه آن آشنا خواهیم شد. در این سفر تصویری و لذیذ با ما همراه باشید:

پنی پوری (Pani puri)

بهترین راه خوردن پنی پوری این است که آن را یک لقمه کرده و میل کنید. این میان وعده که عمدتا هم در خیابان های مناطق شرقی و شمالی این سرزمین یافت می شود از خمیرهایی توخالی ای به نام «پوری» تشکیل شده که با اندکی «پنی» پر شده که ترکیبی از آب طعم داده شده است. دیگر مواد آن را پیاز، نخود، نوعی ادویه به نام tamarind chutney، چات ماسالا، چیلی و سیب زمینی تشکیل داده.

کیما (Keema)

کیما یک ظرف محتوی گوشت چرخ کرده طعم دار است. این گوشت عمدتا گوشت بره یا بز است که با ترکیبی از لوبیا سبز، سیر، پیاز، چیلی و زنجبیل همراه شده.

چات (Chaat) 

این خوراکی به عنوان یک میان وعده و تقریبا در تمام خیابان های کشور هند به فروش می رسد. اگرچه انواع و اقسام مختلفی از آن وجود دارد اما در نوع اصلی آن نان سرخ شده یا سیب زمینی در چیلی، ماست، نخود، تمبر هندی، زنجبیل و میزان فراوانی طعم دهنده خوابانده شده.

ایدلی (Idli)

این کیک طعم دار از برنج و عدس سیاه تخمیرشده تشکیل شده که برای صبحانه و خصوصا در نواحی جنوبی هند بسیار رواج دارد. این ظرف که محتویات آن مدور است گرم و در کنار ظرف های طعم دار تند سرو می شود. می توان این کیک ها را داخل آن طعم دهنده زده و میل کرد.

کباب (Kebabs)

در سراسر نقاط این کشور سیخ های کباب که قبلا در سُس ها و طعم دهنده های مخصوصی خوابانده شده اند به چشم می خورد.

باجی (Bhaji)

این خوراکی عمدتا به عنوان پیش غذا خورده می شود و محتوی پیازهای سرخ شده است. بهترین حالاتی که می توان آن را خورد در کنار نوعی سُس تند انبه است.

نان (Naan)

در همه جای هند نان یافت می شود که تخت است و با دیپ های کاری و سُس های مخصوصی خورده می شود.

بریانی (Biryani)

بریانی ترکیب برنج با گوشتی است که قبلا در طعم دهنده های تند و زعفران خوابانده یا به اصطلاح مرینیت شده. بسته به اینکه در کدام منطقه از هند آن را میل کنید تفاوت های اندکی دارد. گوشت گوسفند و مرغ نیز می تواند در داخل آن به کار برده شود و طعم دهنده های موجود در آن می تواند از جوز هندی به هل و تخم گشنیز تغییر پیدا کند.

مومو (Momo)

اگرچه این خوراکی متعلق به بومیان تبت و نپال است در مناطق شمال شرقی هند نیز بسیار محبوب است. نوع سنتی آن با گوشت چرخ کرده پر شده که این گوشت می تواند گوشت خوک، مرغ، بز و یا بره باشد اما نوع مدرن آن با پنیر و سبزیجات قطعه قطعه شده ای چون کلم درست می شود.

خامان (Khaman)

این کیک زردرنگ با طعم دهنده های چون چانا و آرد گَرام و به صورت تازه تهیه می شود و از نخود تشکیل شده و با چیلی سرخ شده، نوعی ادویه به نام chutney و تکه های نارگیل تکمیل می شود.

راجما (Rajma)

این خوراکی برای گیاهخواران گزینه مناسبی به شمار می رود و غذای بسیار سالمی است که با لوبیا قرمز در سُس گِرِیوی همراه می شود. عمدتا هم به همراه برنج خورده می شود.

داهی وادا (Dahi vada)

واداها خمیرهای توپی سرخ شده هستند که از آرد یا عدس تشکیل شده اند. برای سرو کردن این غذا عمدتا آن را درون ماستی به نام dahi شناور می سازند و همین دلیل هم «داهی وادا» خوانده می شود.

آلو تکه (Aloo Tikki)

واژه Aloo Tikki، ترجمه «کراکت سیب زمینی» است. اگرچه به «برگر سیب زمینی» نیز شهرت دارد اما غذایی گیاهی است که از سیب زمینی له شده سرخ شده درست شده و در تمام مناطق هند یافت می شود. این پوره سیب زمینی با پیاز، گشنیز و سایر طعم دهنده های تند ترکیب می شود و به صورت دیپ در داخل سُس ماست و تمبرهندی خورده می شود.

روتی (Roti)

این نان تخت تماما از گندم درست شده و عمدتا هم به همراه کاری سرو می شود.

خجر کا حلوا (Gajar ka halwa)

در مناطق شمالی هند در جشن های عروسی و فستیوال ها سرو می شود. این خوراکی به عنوان دسری که متشکل از هویج رنده شده است خورده می شود. روی آن را با آجیل تزئین می کنند.

پنیر (Paneer)

پنیر به عنوان غذایی در سراسر سرزمین پهناور هند خورده می شود. راه هایی که برای تهیه آن استفاده می شود بسیار متنوع است اما نوع بسیار سرخ شده و مرینیت شده آن رواج بیشتری دارد.

دابلی (Dabeli)

در منطقه ای در غرب هند به نام Kutch به عنوان صبحانه بسیار رایج است. ظاهر آن همانند یک برگر است اما به جای وجود گوشت در آن سیب زمینی پخته شده وجود دارد که روی آن با طعم دهنده های تند، خرما، سیر، چیلی و دانه های انار و بادام زمینی رُست شده پوشانده می شود.

مرغ تندوری (Tandoori chicken)

مرغ تندوری در ماست و تندوری ماسالا خوابانده می شود. رنگ زیبای قرمز یا نارنجی آن هم به دلیل پودر چیلی ای است که این مرغ ها قبل از به سیخ کشیده شدن در آن خوابانده شده اند.

سمبوسه (Samosa)

این مثلث های کرانچ و پف کرده خوشمزه در تمام خیابان های هند یافت می شوند. داخل آن با انواع و اقسام مواد همچون عدس، لپه، سیب زمینی، گوشت چرخ کرده، لوبیا و یا پیاز پر می شود.

کولفی (Kulfi)

این خوراکی ظاهری شبیه به بستنی دارد اما غلیظ تر و مغذی تر است. از شیر غلیظ درست می شود و طعم های محبوب آن انبه، پسته، رز، زعفران و هل هستند.

پاپدی چات (Papdi chaat)

پاپدی یا پاپری چاتا، نوع هندی ناچوها هستند که ترکیبی از شیرینی و طعم دهنده ها و خامه است. کرانچی بوده و در خیابان های هند به همراه خمیرهای سرخ شده که در ماست و تمبرهندی، نخود، سیب زمینی و ماسالا چات خیسانده شده اند به فروش می رسد.

روغن جوش (Rogan josh)

نوعی خورش مخصوص منطقه کشمیر به شمار می آید که البته در اصل متعلق به ایران است. به طور سنتی با گوشت بره روی حرارت ملایم پخته شده اما هندی ها عمدتا با گوشت بز آن را طبخ می کنند.

دوسا (Dosa)

یک پنکیک نازک است که در مناطق جنوبی هند بسیار محبوب است. از نوعی خمیر تخمیرشده که متشکل از برنج و دانه های سیاه لوبیا است تهیه می شود. عمدتا هم در کنار نوعی خورش به نام sambar به همراه طعم دهنده ها سرو می شود.

گلاب جامون (Gulab jamun)

گلاب جامون ها توپ های شیرینی هستند که در داخل شهدی غلتانده شده اند. زمانی که شیر بسیار غلیظ می شوند آن را عمیقا سرخ می کنند و در داخل شهدی که در آن زعفران، هل و گلاب وجود دارد قرار می دهند.

کتی رول (Kati roll)

کتی رول ها عمدتا با بوریتوس مقایسه می شوند. این رول ها، نان های نازکی هستند که به دور سبزیجات، پنیر، گوشت کباب یا تخم مرغ به همراه سس ها و طعم دهنده های متنوعی پیچیده می شوند.

منبع: روزیاتو

زنجان، یکی دیگر از شهرهای زیبای کشور است که به دلیل وجود جاذبه‌های گردشگری تاریخی و طبیعی متنوع، زیبا و منحصر‌به‌فرد، همچون موزه‌ی رخت‌شوی خانه، بازار سنتی زنجان، مسجد جامع زنجان، دودکش جن، خانه‌ی ذوالفقاری، معبد داش‌کسن، مجموعه‌ی تاریخی ائل داغی و ... است که به یکی از مقاصد اصلی گردشگری در ایران تبدیل شده و بازدیدکنندگان و مسافران بسیاری را از سراسر ایران و جهان، میزبان است.

۱. بازار سنتی زنجان

به یقین می‌توان بازار سنتی زنجان را یکی از مهم‌ترین و زیباترین مراکز تجاری در این استان معرفی کرد که در بسیاری از عمارات آن، می‌توان معماری دوران حکومت قاجاریان را مشاهده کرد. این مجموعه‌ی ارزشمند تاریخی از دو بخش شرقی و غربی و به عنوان بازار بالا و پایین تشکیل شده و لقب طویل‌ترین بازار سرپوشیده‌ی ایران را به خود اختصاص داده است.

۲. عمارت رخت‌ شوی خانه

از دیگر جاذبه‌های گردشگری شهر زنجان بنای رخت‌شوی‌ خانه‌ی این شهر است که در گذشته در فضایی سرپوشیده و به دلیل برودت هوا، برای تسهیل در کار بانوان احداث شده و امروزه به عنوان موزه‌ی مردم‌شناسی تغییر کاربری داده است. از ویژگی‌های این بنا می‌توان به کم‌نظیر بودن آن در جهان اشاره کرد که توسط دو برادر به نام‌های مشهدی اکبر معمار و مشهدی اسماعیل بنا و به سبک معماری اواخر دوره‌ی حکومت قاجاریان و اوایل حکومت پهلوی اول ساخته شده است.

۳. دودکش جن

در ۱۲۰ کیلومتری شهر زنجان، پدیده‌ای طبیعی و تاریخی قرار دارد که از آن به دودکش جن یا هودو (در اصطلاح زمین‌شناسی هودو (Hoodoo) یاد می‌شود. این پدیده‌ی طبیعی زیبا و حیرت‌انگیز، در طول زمان و بر اثر فرسایش سنگ‌های غول‌پیکر و عظیم به شکل قارچ تبدیل شده و به صورت یک سنگ کوچک ریز و چند سنگ بزرگ که روی آن قرار دارد، مشاهده می‌شود. این پدیده در کشورهای دیگری از جمله ترکیه، صربستان، تایوان، فرانسه و کانادا نیز وجود دارد.

۴. خانه ذوالفقاری

عمارت ذوالفقاری زنجان، ساختمانی متعلق به دوران حکومت قاجاریان است که حدود یک قرن از احداث آن می‌گذرد و در محله‌ی قدیمی و کهن دالان آلتی شهر زنجان قرار دارد. این بنای تاریخی، امروزه به موزه‌ی باستان‌‌شناسی زنجان تغییر کاربری داده و به یکی از جاذبه‌های دیدنی این شهر تبدیل شده است.

۵. معبد داش کسن (معبد اژدهای سنگی)

عمارتی صخره‌ای در ۱۵ کیلومرتی زنجان، به نام معبد داش کسن یا معبد اژدهای سنگی قرار دارد که از پیشینه‌ای به قدمت دوران حکومت ایلخانیان برخوردار است. البته برخی از باستان‌شناسان معتقدند که قدمت این معبد به قبل از اسلام بازمی‌گردد. دو نقش برجسته به صورت اژدها و چند محراب اسلامی که در دو جهت و به صورت قرینه ساخته شده است، در این بنای تاریخی مشاهده می‌‌شود و آن را به یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری زنجان تبدیل ساخته است.

۶. مسجد حسینیه اعظم زنجان

بنایی که به عنوان دومین قربانگاه مسلمانان شهرت یافته است، در شهر زنجان قرار دارد و به نام مسجد حسینیه‌ی اعظم این شهر نام گرفته است که می‌توان آن را از بزرگ‌ترین مراکز سوگواری امام حسین (ع) نامید. این مسجد یکی از اصلی‌ترین جاذبه‌های گردشگری مذهبی در زنجان محسوب شده که مسافران زیادی در آن حضور می‌یابند.

۷. مجموعه‌ تفریحی ائل داغی

یکی از دوست‌داشتنی‌ترین مراکز تفریحی و گردشگری در شمال شهر زنجان، مجموعه‌ ائل داغی این شهر است که به گاوازنگ نیز شهرت دارد. این مکان در دامنه‌ی کوه گاوازنگ و در فاصله‌ی نسبتا کمی از مرکز شهر قرار دارد و از امکانات رفاهی مورد نیاز نیز برخوردار است.

۸. قلعه بهستان (کهن دژ)

قلعه‌ای کهن به قدمت مادها و از نظر برخی باستان‌شناسان به قدمت حکومت هخامنشیان، در شهرستان ماه‌نشان از توابع استان زنجان و در کنار رود قزل اوزن قرار گرفته که در بین مردم به کهن‌دژ نیز شهرت یافته است. عمارتی که به نظر می‌رسد تا قرن ۵ هجری مورد استفاده قرار می‌گرفت و به دلیل کاربری دفاعی، نگهداری آذوقه‌ی مردم و احتمالا سکونت مردم، در دل کوهی از جنس خاک سفت و سخت احداث شده و یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری زنجان است.

۹. گنبد سلطانیه

عمارتی احداث شده در اوایل قرن هشتم هجری قمری که معماری صورت گرفته در آن یکی از شاهکارهای معماری ایران در دوره‌‌ی ایلخانیان است، در شهر سلطانیه‌ی زنجان قرار دارد. گنبدی بزرگ، ساخته شده از آجر و روکشی زیبا که با کاشی‌هایی به رنگ فیروزه‌ای و لاجوردی و به سبک معرق‌کاری مزین شده است و امروزه به یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری تاریخی در شهر زنجان تبدیل شده است. این اثر کهن، برخوردار از دو پوشش زیبا است که از فاصله‌ای دور به رنگ نیلگون مشاهده می‌شود و نمایی شگفت‌انگیز را بوجود آورده است.

۱۰. غار کتله خور

در فاصله‌ی ۵۵ کیلومتری از جنوب شهر زنجان و در نزدیکی شهر گرماب از توابع این استان، پدیده‌ای طبیعی و زیبا وجود دارد که به غار کتله خور، شهرت یافته است. کتله به معنای کوه‌های کم‌ارتفاع است که این غار نیز به دلیل حضور در یکی از این کوه‌های کم‌ارتفاع و طلوع خورشید از پشت آن به نام کتله خور شناخته می‌شود. این غار که بدون آب و خشک است، از قدمتی حدود قدمت غار علیصدر همدان برخوردار بوده و از سه طبقه با تونل‌های فرعی، استلاکتیت‌ها و استلاکمیت‌ها و ستون‌های بسیار و قندیل‌های مخروطی آویزان  تشکیل شده است.

۱۱. موزه مردان نمکی

از پربازدیدترین مکان‌های گردشگری در زنجان، موزه‌ی مردان نمکی این شهر است که به شش مومیایی کشف شده در معدن نمک چهرآباد از توابع این استان زیبا گفته می‌شود. این اکتشاف حیرت‌انگیز، در عمارت ذوالفقاری شهر زنجان نگهداری می‌شوند و به یکی از پرطرفدارترین جاذبه‌های گردشگری زنجان تبدیل شده است.

۱۲. آبشار شارشار

در شمال شرقی شهر زنجان در میان سنگ‌های صخره‌ای، پدیده‌ای زیبا به نام آبشار شارشار قرار دارد که می‌توان از آن به عنوان یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی این شهر یاد کرد. آبشار شارشار با قرارگیری در فاصله‌ی ۵ کیلومتری دریاچه‌ی سد تهم، موقعیت ایده‌آلی برای کوهنوردی و علاقه‌مندان به این رشته ایجاد کرده است که بویژه در فصول بهار و تابستان، بسیار دیدنی است.

۱۳. پل میر بهاالدین

پل میر بهاالدین که از آن به نام‌های دیگری مانند پا اژدهاتو و پل کهنه نیز یاد می‌شود، اثری باقی‌مانده از دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجار و ساخته شده در اوایل قرن ۱۴ هجری قمری است که در نمای درونی بزرگ‌ترین طاق آن، تاریخ احداث و نام مطهر حضرت علی (ع)، آن هم به صورت قرینه و با خط زیبای معقلی، حک شده است. این پل در مسیر جاده‌ی زنجان به کردستان و روی رودخانه‌ی زیبای زنجان‌رود، توسط حاج میرزا بها الدین زنجانی از تجار وقت و با مصالحی همچون آجر بنا شده است. این پل، یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری زنجان محسوب می‌شود.

۱۴. کاروانسرای دخان

عمارت دخان، کاروانسرایی دو ایوانه، قدیمی، با رواق‌هایی ساخته شده در چهار سمت که از بخش‌هایی مانند دروازه‌های شمالی، غربی و جنوبی، راهروی شمالی، مجموعه‌ی صحن، پوشش بنا، بالکن راهروی شمالی و آبروها و راسته‌ی بازار غربی و ... تشکیل شده و یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری تاریخی زنجان محسوب می‌شود. این اثر کهن باقیمانده از دوران حکومت قاجاریان است که به نظر می‌رسد به همت حاج علی قلی بنا احداث شده است.

۱۵. مسجد و مدرسه جامع زنجان

می‌توان از دیگر بناهای تاریخی و کهن ایران که متعلق به دوران حکومت قاجاریان است، به مسجد و مدرسه‌ی جامع زنجان اشاره کرد که توسط عبدالله میرزا دارا از مریدان آیت‌الله سید محمد مجتهد سردانی و از فرزندان فتحعلی‌شاه قاجار ساخته شده است. این اثر تاریخی، بنایی بسیار ارزشمند است و طبق طرح مسجد‌های چهارایوانی که به صورت قرینه است، احداث شده است. تزئینات صورت گرفته در این مسجد بویژه تزئینات گنبد دیدنی است.

از دیگر جاذبه‌های دیدنی این شهر می‌توان به مسجد چهل‌ستون، مسجد خانم، مسجد عباسقلی، مسجد اسحاق‌میرزا، بلوار شیخ اشراق، موزه‌ی حیات وحش طبیعی، پارک ارم، موزه‌ی آثار شهدا، موزه‌ی نسخ خطی، حمام حاج‌داداش، گرمابه‌ی حاج ابراهیم، کاروانسرای سنگی، بنای توفیقی، پل حاج سید محمد، قلعه‌ی زیرزمینی دژمنده، پل سردار، پل حاج سید محمد و ... اشاره کرد.

منبع: کجارو